Σάββατο 16 Ιανουαρίου 2010

Seppuku, Masaki Kobayashi, 1962



 Από τον αγαπημένο Ιαπωνικό κινηματογράφο και το 1962 προέρχεται αυτό το αριστουργηματικό φιλμ με τίτλο "Χαρακίρι" (Seppuku ή Hara kiri). Επειδή ο σπουδαιότερος κινηματογραφιστής της χώρας του ανατέλλοντος ηλίου είναι ο μέγιστος Akira Kurosawa, και μαζί με τους Ozu, Mizoguchi αποτελούν το "μαγικό τρίο" του Ιαπωνικού Σινεμά, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν άλλοι σημαντικοί Ιάπωνες σκηνοθέτες. Σε επόμενα post μου μάλιστα θα αναφερθώ εκτενέστερα.
 Εδώ, ο σκηνοθέτης ονομάζεται Masaki Kobayashi και με το "Χαρακίρι" μας χαρίζει μία σπουδαία, αριστουργηματική ταινία για τους Σαμουράι.

 Η υπόθεση της ταινίας:
 Στη φεδουαρχική Ιαπωνία του 17ου αιώνα, ένας περιπλανώμενος σαμουράι πηγαίνει στον οίκο ενός μεγάλου αφέντη της περιοχής για βρει την κατάλληλη τοποθεσία ώστε να πράξει το τελετουργικό για το χαρακίρι. 
 Εκεί μαθαίνει την ιστορία του γαμπρού του που οδηγήθηκε από τρεις πολεμιστές σε ατιμωτική αυτοκτονία με σπαθί φτιαγμένο από μπαμπού. Λίγο πριν πράξει αυτός χαρακίρι, διηγείται την ιστορία και συμπληρώνει την ιστορία με την εκδίκηση που έχει ήδη πάρει το δρόμο της..

 Ο Masaki Kobayashi λοιπόν με το "Seppuku" ασκεί δριμύ κατηγορώ στο φεουδαρχικό σύστημα της Ιαπωνίας του 17ου αιώνα αλλά και συγκεκριμένα στον "κώδικα τιμής" των Σαμουράι.
 Ένας Σαμουράι Ρόνιν* θα φτάσει στην αυλή ενός φεουδάρχη και τον εκληπαρεί να του δώσει ελεημοσύνη. Ο "άρχοντας" όμως θα ξεγελάσει τον φτωχό Σαμουράι και θα τον αναγκάσει να κάνει χαρακίρι. Ο Ρόνιν Σαμουράι θαρραλέος ως είναι, θα υποστεί ολόκληρο το βάναυσο και εξευτελιστικό τελετουργικό του "χαρακίρι" και τουλάχιστον στο τέλος θα παρακαλέσει να αποκεφαλιστεί "τιμητικά" όπως ορίζει ο κώδικας των Σαμουράι. Αλλά ούτε και τότε θα εισακουστεί και ο φεουδάρχης χωρίς να δείξει έλεος θα δώσει εντολή για έναν αποτρόπαιο και βασανιστικό θάνατο...

( * Στην Ιαπωνία, γύρω στα 1630 πολλοί Σαμουράι, λόγω της ειρήνης που επικράτησε ανάμεσα στα Σογκουνάτα, είχαν μείνει άνεργοι, στερήθηκαν τον κώδικα τιμής τους και έφτασαν στην επαιτεία για να εξασφαλίσουν τα προς το ζην.
Έγιναν Ρόνιν.)
 Το σχέδιο εκδίκησης όμως έχει τεθεί σε λειτουργία. Ο... κανονικός Σαμουράι θα καταφτάσει στο φέουδο ζητώντας (παριστάνοντας ότι ζητάει) ελεημοσύνη. Ο Σαμουράι Ρόνιν που μόλις πριν από λίγο δολοφονήθηκε αποτρόπαια, ήταν ο άνδρας της μοναχοκόρης του!
 Θα καταφέρει να ξεγελάσει τους πάντες, να μην παραδώσει το σπαθί του και να αφηγηθεί με μοναδικό τρόπο την ιστορία του. Οι ρόλοι έχουν αντιστραφεί. Δεν κάνει πια ο φεουδάρχης-αφέντης-σαδιστής ότι θέλει, αλλά τον απόλυτο έλεγχο τον έχει ο ήρωάς μας (τον υποδύεται ένας εκπληκτικός Nakadai Tatsuya!), μέχρι να οδηγηθούμε με εκπληκτική σκηνοθετική μαεστρία απ' τον Κομπαγιάσι στην τελευταία πράξη της ταινίας, που αποτελεί ένα πραγματικό υπερθέαμα!
 Ο ήρωά μας ξεσπάει. Και θα παρασύρει τα πάντα και τους πάντες στο διάβα του. Ή καλύτερα, στην κατά μέτωπο επίθεση που εξαπολύει κατά πάντων! Αποφασισμένος να αποτινάξει τον ζυγό της καταπίεσης, της αδικίας, της δουλείας, της καταπάτησης, του εξευτελισμού, σηκώνει το σπαθί ψηλά και, στην κυριολεξία, μόνος εναντίων όλων θα γράψει τον επίλογο της τραγωδίας. Ένας επίλογος που φυσικά είναι προδιαγεγραμένος και που θέλει τον Σαμουράι -σύμβολο του ηρωισμού- να πεθαίνει. Αλλά να πεθαίνει με τρομερά τίμιο τρόπο, με το κεφάλι ψηλά και αφού πρώτα κατέλυσε και ξέσκισε κάθε σύμβολο και θεσμό ενός συστήματος ολότελα σάπιου.

  Απομυθοποίηση του κώδικα των Σαμουράι από τον Κομπαγιάσει, έναν μαρξιστή σκηνοθέτη που ξεσκίζει οποιαδήποτε συστήματα και παραδόσεις που υποστηρίζουν απαράδεκτους, μισάνθρωπους θεσμούς και κώδικες καθώς και τις κοινωνικές τάξεις που τα συντηρούν και δημιουργεί ένα θρυλικό αντιπολεμικό έπος. 

 Μία απ' τις σπουδαιότερες ταινίες στην ιστορία του Ιαπωνικού κινηματογράφου.

 Βαθμολογία: 9,5/10

12 σχόλια:

  1. Είχα την τύχη να την απολαύσω σε μία από τις πρώτες (σοβαρές) προβολέw μου.
    Από αυτές που στιγμάτισαν τα έφηβα παιδικάτα μου...

    Respect!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Οπωσδηποτε φιλε μου αποτελει μια απ' τις σημαντικοτερες στιγμες μιας τεραστιας κινηματογραφικης σχολης, οπως ειναι η Ιαπωνικη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Εγώ να σου πω την αμαρτία μου δεν βλέπω πια Ιαπωνικό κινηματογράφο, όχι γιατί υστερούν σε δράση και σκηνοθεσία και ερμηνείες.
    Τα έχουν όλα αυτά απλά δεν έχω δει ούτε ένα που να έχει happy and και αυτό με εχει εκνευρίσει.
    Μας στερεί η ζωή πολλές φορές την ευτυχία γιατί να μην την απολαμβάνουμε τουλάχιστον στις ταινίες :))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Χα χα! Happy end Σταλαγματια ε;

    Μην ξεχνας οτι οι ταινιες ειναι βγαλμενες απ' τη ζωη. Ως εκ τουτου τα σκληρης, δραματικης και ενιοτε αδικης φυσης θεματα ενος σοβαρου (με η χωρις εισαγωγικα το "σοβαρου") κινηματογραφου οπως ειναι ο Ιαπαωνικος, ειναι θεματα αληθινα, προερχομενα απο καταστασεις υπαρκτες, πραγματικες.

    Αντιθετα τα happy ends των χαζων (χωρις εισαγωγικα!) Αμερικανικων -συνηθως- ταινιων ειναι ψευτικα, αταιριαστα με τη ροη της ταινιας, που δεν εχουν θεση κανονικα αλλα προστιθενται για να εξυπηρετησουν το σκοπο που αναφερεις.. Της ικανοποιησης του θεατη!

    Ειναι κριμα λοιπον να απορριψεις εναν κινηματογραφο που "μιλαει" στην ψυχη σου (κι ας τη "μαυριζει" καμια φορα!) για εναν αλλο, πολλα υποσχομενο αλλα... παραπλανητικο, ψευτικο, που προσφερει προσκαιρη ικανοποιηση!

    Οσο για τις ευτυχιες που στερουμαστε απ' τη ζωη, ενταξει, ας προσπαθησουμε να τις αντικαταστησουμε και παλι μεσα απ' την ιδια τη ζωη. Μπορει καμια φορα (η ζωη) να μας φερεται ασχημα, σκληρα, αδικα, αλλα εχει να μας προσφερει πολλες αλλες χαρες κι ευτυχιες λιγο παραδιπλα..

    Τιποτε δεν χανεται για παντα και τιποτα δεν υπαρχει που να μην αντικαθισταται. Γνωμη μου αυτη!

    Καλη εβδομαδα να εχεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Πρέπει να το δω αυτό!!Θα το λατρέψω, σίγουρα!!Σε σχέση με το Γιοτζίμπο πώς είναι;

    Τεσιγκαχάρα έχεις δει,φίλε μου; Είναι κι αυτός τεράστιος!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. "Θα το λατρεψω, σιγουρα!!"... το ξερεις απο πριν, ε; χαχα! Παντως φιλε μου κυκλοφορει στα DVD clubs, θα το βρεις ευκολα.

    Το Yojimbo του Kurosawa εννοεις ετσι;
    Ενταξει, θεματικα μοιαζουν, αλλα λιγο.. Εκει ο Σαμουραϊ ειναι ενας περιπλανωμενος τυχοδιωκτης που υπουλα θα βρει την ευκαιρια για προσωπικα οφελη. Εδω, ο καταπιεσμενος και αδικημενος Σαμουραϊ στηνει ενα σχεδιο εκδικησης..
    Παντως και στα δυο, οι ερμηνειες ειναι εκπληκτικες (Τοσιρο Μιφουνε και Τατσουγια Νακανταϊ). Γενικα σαν ταινια μου αρεσε περισσοτερο απ' το Yojimbo το οποιο και δεν θεωρω μεσα στις κορυφαιες του Κουροσαβα!

    Τον Τεσιγκαχαρα τον ανακαλυψα προσφατα! Πριν 2-3 χρονια αν θυμασαι ειχε παιχτει στο σινεμα σε επανεκδοση η "Γυναικα στους αμμολοφους" (η πιο διασημη ταινια του) και το ειχα δει. Εντυπωσιαστηκα μπορω να παω και ανετρεξα στην φιλμογραφια του. Απο τοτε ειδα και τα "Ο Λακκος" και "Το προσωπο ενος αλλου" και δεν το μετανιωσα! Αλλες δεν εχω ψαξει... Εχεις καποια αλλη να μου προτεινεις;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Να σαι καλα Πανο. Τεραστια ταινια, οντως.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Καλά, στις κορυφαίες δεν είναι του Ακίρα,αλλά αυτό δε σημαίνει και τίποτε,γιατί μιλάμε για τον Κουροσάβα!!!!Εγώ λατρεύω παθολογικά και τη μεταφορά του Λεόνε στα γουέστερν!!!

    Εγώ πριν από...2-3 μήνες από το ΣΙΝΕΜΑ!!Αυτές τις τρεις έχω δει μόνο κι εγώ,αλλά είναι καθαρά διαμάντια!Σουρεαλιστικά,αλληγορικά και υπαρξιστικά, αριστουργήματα για μένα!!Αυτό οφείλεται βέβαια και στο συγγραφικού ταλέντο του Κόμπο Άμπε που έχει γράψει τέτοιες ιστορίες!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Και εμενα μου αρεσει ο Λεονε (σαφως και επηρεαζεται απ' τον Κουροσαβα για τα γουεστερν του!), συμφωνω και για τον Κομπο Αμπε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Εντάξει,το είδα...Μιλάμε για αριστούργημα από την αρχή μέχρι το τέλος,έπαθα την πλάκα μου!Ο Κπμπαγιάσι είδα ότι έχει πολλές ταινιάρες ακόμα και σίγουρα αξίζει!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Σιγουρα θα αξιζει ο Κομπαγιασι. Παντως κι εγω εχω μεινει στο "Seppuku"...
    Αλλα ειναι τοσοι πολλοι και οι σκηνοθετες...

    ΑπάντησηΔιαγραφή