Τρίτη 19 Ιανουαρίου 2010

The Saragossa Manuscript, Wojciech Has, 1965



 "Το Χειρόγραφο της Σαραγόσα" είναι ο ελληνικός τίτλος (Rekopis Znalezyoni w Saragossie ο πρωτότυπος) από την Πολωνία και τον σκηνθέτη Wojciech Has, του 1965. Συγκαταλέγεται ανάμεσα στις σπουδαιότερες στιγμές στην ιστορία του Cult κινηματογράφου. Ασπρόμαυρο, διάρκειας 3(!) ωρών, δαιδαλώδες, χαοτικό, "παραισθησιογόνο", βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Γιαν Πότοτσκι, το "Χειρόγραφο" είναι ένα εντυπωσιακό, παραμυθένιο ταξίδι, ένα κινηματογραφικό έπος!

 Η υπόθεση της ταινίας:
Kατά τη διάρκεια μιας μάχης στη Σαραγόσα την περίοδο των Nαπολεόντειων Πολέμων, ένας αξιωματικός ανακαλύπτει ένα βιβλίο το οποίο καταλήγει να του το μεταφράσει ο αντίπαλος στρατιώτης που ήταν έτοιμος να τον σκοτώσει. O ήρωας και συγγραφέας του βιβλίου αποδεικνύεται πως είναι ο παππούς του. O κόσμος που αποκαλύπτεται στο χειρόγραφο είναι μυστηριακός, εντυπωσιακός και μεταφυσικός. H πορεία του Aλφόνς Bαν Bόρντεν στην ενδοχώρα της Iσπανίας είναι γεμάτη από φαντάσματα, γοητευτικούς δαίμονες, ακόλαστους ευγενείς, περίεργους ιερείς. Eίναι ένα ταξίδι χιουμοριστικό και τρομακτικό ταυτόχρονα, χαρούμενο, τραγελαφικό κι απρόβλεπτο. Mοιάζει με παραισθησιογόνο του οποίου οι επιπτώσεις διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ενα κινηματογραφικό μνημείο που απαιτεί πολλές επισκέψεις για να σου αποκαλύψει όλα του τα μυστικά. Βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Γιαν Πότοτσκι, που γράφτηκε το 1815.

 Βασισμένο λοιπόν στο φανταστικό μυθιστόρημα του Γιαν Πότοτσκι, το "Χειρόγραφο της Σαραγόσα" αποτελεί μία σπουδαία κινηματογραφική αναφορά. Παρακολουθούμε λοιπόν όχι μία ιστορία, αλλά ιστορίες πολλές, διαφορετικών ηρώων, διαφορετικών προσώπων. Που όμως χάρις στο μαγικό συρταρωτό τρόπο που χρησιμοποιεί ο Πότοτσκι στο μυθιστόρημά του, έτσι κι εδώ, με το ίδιο τρόπο, θα διασταυρωθούν. Είτε ζωντανά, είτε ο κάθε ένας ως καθρέφτισμα του άλλου, ως απόρροια των δικών του πράξεων, ως φυσική συνέχεια της ιστορίας του!

 Ο Πολωνός σκηνοθέτης χρησιμοποποιεί ένα εκπληκτικό τρικ. Την αφήγηση μέσα στην αφήγηση! Ή καλύτερα τις αφηγήσεις μέσα στις αφηγήσεις,
 Θα δούμε πολλές φορές στην ταινία, να ξεκινάει ένας ήρωας να μας αφηγείται την ιστορία του και μέσα στην δική του ιστορία, θα ξεκινήσει ένας απ' τους χαρακτήρες του να... αφηγείται εκείνος, μιαν άλλη, άρρηκτα συνδεδεμένη με την αρχική, δική του ιστορία!
 Μαγικό!

 Και σε όλες τις αφηγήσεις, τις ιστορίες που παρακολουθούμε παρελαύνουν φαντάσματα, δαίμονες, ακόλαστοι ευγενείς, μονομάχοι, και ένα σωρό "τρελοί" που πλημμυρίζουν την οθόνη με τη δική τους, προσωπική γοητεία ο κάθε ένας. Και ο γενικά άγνωστος Βόγιτσιεχ Χας (προσωπικά δεν τον είχα ξανακούσει!) σκηνοθετεί εκπληκτικά, χαρίζοντάς μας μία ονειρική ταινία. Το πότε δε, περνούν οι 3 ώρες δεν το καταλαβαίνεις, αφού η ασταμάτητη δράση και οι αδιάλειπτες συναρπαστικές ιστορίες σε απορροφούν!

 Ο κύριος χαρακτήρας λοιπόν, ο βασικός χαρακτήρας του φιλμ, είναι ένας λοχαγός που ξεκινάει ένα ταξίδι, από τους Ναπολεόντιους Πολέμους για να καταλήξει στην ενδοχώρα της Ισπανίας. Παράλληλα με το γεωγραφικά ορισμένο ταξίδι του, πραγματοποιεί και ένα ταξίδι προσωπικό, προς το εσωτερικό του. Ένα ταξίδι αναζήτησης του "Εγώ" του. Συνταξιδιώτες θα έχει του υπόλοιπους χαρακτήρες που παρεμβαίνουν και προσεγγίζουν την αρχική ιστορία απ' την δική τους οπτική γωνία, προσθέτοντας δικά τους στοιχεία, τα οποία ο ήρωάς μας ακούει με μεγάλη προσοχή και ενδιαφέρον, αφού φανερά θέλει να "βιώσει" πράγματα και καταστάσεις μέσα απ' τις αφηγήσεις των άλλων και να εμπλουτίσει το δικό του ταξίδι, τα προσωπικά του βιώματα, τις δικές του σκέψεις.
 Τόσο ο ίδιος όσο και ο θεατής εύχονται το "ταξίδι" να μην τελειώσει!

 Μεγαλειώδες φιλμ, εντυπωσιακό παραμύθι, που φυσικά δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι αποτελεί την αγαπημένη ταινία σκηνοθετών όπως ο Μάρτιν Σκορσέζε, ο Λουίς Μπουνιουέλ και ο Ντέιβιντ Ληντς!

 Ένα "άγνωστο" διαμάντι που αξίζει να το ανακαλύψετε!

 Βαθμολογία: 9,5/10

1 σχόλιο:

  1. Πραγματικό διαμάντι η ταινία!

    Και αυτή η συρταρωτή αφήγηση που λες, και η γέννα ιστορίων μές στην ιστορία, στα μάτια μου, αποτελεί μια τρισμέγιστη ωδή στους σεναριακούς μηχανισμούς γενικότερα!

    Καλό σου βράδυ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή