Σάββατο 28 Νοεμβρίου 2009

Songs from the Second Floor, Roy Andersson, 2000


 "Τραγούδια απ' τον δεύτερο όροφο" ("Sanger fran Andra Vaningen", ο πρωτότυπος) είναι ο ελληνικός τίτλος αυτού του αριστουργηματικού φιλμ από τη Σουηδία και τον Roy Andersson, βραβευμένο στο Φεστιβάλ των Καννών το 2000.


Η υπόθεση της ταινίας:
H ταινία παρουσιάζει μια σειρά περιστατικών χωρίς προφανή λογικό ειρμό. Ενας υπάλληλος απολύεται με εξευτελιστικό τρόπο, ένας μετανάστης δέχεται βίαιη επίθεση σ' έναν πολυσύχναστο δρόμο, ένα μάγος κάνει θάλασσα ένα νούμερό του, και ο Kαλ βάζει φωτιά στο κατάστημα επίπλων του για να εισπράξει την ασφάλεια. Tην επόμενη μέρα, χάος και πανικός επικρατούν παντού, και μόνο ο Kαλ μοιάζει να κατανοεί τον παραλογισμό, συνειδητοποιώντας πόσο δύσκολο είναι να είσαι άνθρωπος... 
Μετά από 25 χρόνια ο Σουηδός σκηνοθέτης επιστρέφει με μία «περίεργη» ταινία και κερδίζει το Bραβείο της Kριτικής Eπιτροπής στο Φεστιβάλ Kαννών.

 Κάπως έτσι, ή μάλλον ακριβώς έτσι είναι το "περιεχόμενο" της σπουδαίας αυτής ταινίας. Πρόκειται για μια Σκανδιναβική αλληγορία, με διάχυτο μαύρο χιούμορ. Ιστορίες που μπλέκονται σιγά-σιγά όλο και περισσότερο. Και μία εξαιρετική σπονδυλωτή αφήγηση και εξίσου ενδιαφέρουσα παράλληλη εξέλιξη.

 Το στόρι εξελίσσεται κάπου στη Σουηδία, σε μία πόλη που μόνο πιθανολογώντας θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η Στοκχόλμη. Δεν έχει σημασία όμως το πού -για αυτό άλλωστε και δεν μας το αποκαλύπτει ο σκηνοθέτης, όπως δεν μας αποκαλύπτει και τον χρόνο που διαδραματίζεται η ιστορία και που επίσης είναι λεπτομέρεια ελάσσονης σημασίας- αλλά το τί συμβαίνει εκεί. Αλλά ακόμη και αυτό, πέρα από αναφορές σε συγκεκριμένα τρελά γεγονότα δεν μπορούμε να το προσδιορίσουμε επακριβώς, μιας και στην ουσία, σε αυτή την ανώνυμη πόλη... επικρατεί το χάος!

 Στην αρχή της ταινίας, ένας υπάλληλος αρνούμενος να δεχτεί την απόλυσή του, βιώνει τον απόλυτο εξευτελισμό σέρνοντας και παρακαλώντας το αφεντικό να μην τον διώξει απ' τη δουλειά όπου βρίσκεται "εδώ και 30 χρόνια" μπροστά στα μάτια των συναδέλφων του. Στη συνέχεια, θα παρακολουθήσουμε ένα σωρό τρελά συμβάντα, όπως τη βίαιη και αναίτια επίθεση που θα δεχτεί σε πολυσύχναστο δρόμο ένας μετανάστης υπό την ανοχή και αδιαφορία των περαστικών, ένας ταχυδακτυλουργός θα καλέσει έναν εθελοντή για το νούμερό του αλλά θα τον κόψει(!) με το πριόνι του, οι άρχοντες της πόλης θα κάψουν μια παρθένα για να διώξουν τα κακά πνεύματα, η πόλη πνίγεται από τη μουνταμάρα και το κυκλοφοριακό κομφούζιο, και ο Καλ θα βάλει φωτιά στο κατάστημα επίπλων του για να εισπράξει την αποζημίωση απ' την ασφάλεια..

Ο Καλ λοιπόν είναι και ο ήρωας στον οποίο βασίζεται ο Άντερσον και μέσα απ' τη δική του ματιά, την επόμενη ημέρα θα δούμε όλο τον πανικό που έχει εξαπλωθεί στην πόλη και που οδηγεί τους κατοίκους στην τρέλα... Για την ακρίβεια θα είναι ο μόνος που προσπαθεί ψύχραιμα να αντιληφθεί το τί ακριβώς συμβαίνει, τον απίστευτο παραλογισμό που έχει χτυπήσει ολόκληρη την πόλη και το τί μπορεί να γίνει από 'δω και πέρα. Και σαν να μη του έφταναν όλα αυτά, ο ήρωας μας παντού δίπλα του "βλέπει" το πνεύμα ενός ανθρώπου που όταν ζούσε, ο Καλ τον είχε βλάψει ανεπανόρθωτα...

 Ο Ρόι Άντερσον, ο πολύ σημαντικός ιδιόρυθμος Σουηδός σκηνοθέτης, εδώ, στην μόλις τρίτη μεγάλου μήκους ταινία του και μάλιστα 25 χρόνια μετά τη δεύτερη (έκανε μικρού μήκους ταινίες, ενώ έχει βραβευτεί για πάρα πολλά διαφημιστικά σποτ) σκηνοθετεί επιδέξια τις ζωές δεκάδων ανθρώπων, χρησιμοποιεί αποκλειστικά ερασιτέχνες ηθοποιούς, ενώ και τα γυρίσματα έγιναν κατ' αποκλειστικότητα στο στούντιό του, στη Στοκχόλμη.

 Με τη γνωστή σουρεαλιστική ματιά που τον διέπει, με χιούμορ και όμορφες εικόνες, ξεσκίζει τις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες, την αυθαιρεσία τους, την ασφυξία που νιώθουν οι άνθρωποι σε αδιάφορα προς αυτούς, καπιταλιστικά καθεστώτα, ενώ επιτίθεται και στην -Σουηδική- εκκλησία.

Από όσο ξέρω καμία ταινία (απ' τις λίγες που έχει κάνει ο Σουηδός) του Ρόι Άντερσον δεν έχει παιχτεί στην Ελλάδα. Απίστευτο και εντελώς απαράδεκτο!

 Μία ταινία "παράξενη", σουρεαλιστική, πανέμορφη. Μέσα στις 3-4 καλύτερες της χρονιάς που γυρίστηκε αλλά και μία απ' τις καλύτερες της δεκαετίας. Ψάξτε τη, αξίζει να την ανακαλύψετε!
Οι απαιτητικοί σινεφίλ θα τη λατρέψουν!

Βαθμολογία: 8,5/10

5 σχόλια:

  1. Έτυχε να το δω μόλις χτες το συγκεκριμένο. Εγκεφαλική ταινία, δεν ξέρω αν έχεις προσεξει πως σε κάθε σκηνη η κάμερα ειναι τελείως ακίνητη..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πολυ ευστοχο σχολιο Chris Z., και εντυπωσιακο φυσικα για την ταινια, παραλειψη μου που δεν αναφερθηκα σε αυτο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Εχει παιχτεί η ταινία στο σινεμά στην Ελλαδα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Υπάρχει κανένα βιβλίο στα ελληνικά που να αφορά στο σκηνοθέτη και τις ταινίες του?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ανωνυμε ευχαριστω για την πληροφορια, δεν ημουν σιγουρος, νομιζα ομως οτι δεν ειχε παιχτει, για αυτο και δεν επιμενω..

    Για βιβλιο που ρωτας, επισης απο οσο γνωριζω και χωρις να εχω ψαξει πολυ, δεν πρεπει να κυκλοφορει κατι στην Ελλαδα..

    ΑπάντησηΔιαγραφή