Η νέα σκηνοθετάρα του σήμερα παιδιά έρχεται απ' την Τουρκία και λέγεται Νούρι Μπιλγκέ Τζεϊλάν (Nuri Bilge Ceylan). Στην Ελλάδα έγινε γνωστός και αγαπήθηκε απ' το ελληνικό κοινό με το ιδιαίτερα καλό "Uzak" ("Μακριά") και το αισθηματικό "Iklimler" ("Κλίματα αγάπης"). Εδώ όμως με τους "Τρεις Πηθίκους" όπως είναι ο ελληνικός τίτλος (ως "Three Monkeys" ευρέως γνωστό) υπογράφει ένα μικρό αριστούργημα!
Τον "περίεργο" τίτλο της ταινίας τον δανείστηκε από ένα ιαπωνικό μύθο, το πολύ δυνατό σενάριο που έχει στα χέρια του το απογειώνει με μία εξαιρετική σκηνοθεσία, που του χάρισε το βραβείο σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ των Καννών το 2008, ενώ το στολίζει με μία υπέροχη αισθητική, με πλάνα μοναδικής εικαστικής ομορφιάς, πανέμορφη φωτογραφία και παράλληλα καταπιάνεται με πολλά και σημαντικά ζητήματα, όπως τις ανθρώπινες σχέσεις, την οικογένεια, την υποταγή σε κάθε μορφής εξουσία, την ηθική, το χρήμα, την ανθρώπινη ψυχή.
Υπόθεση:
Ο Τζεϊλάν εμπνεύστηκε το σενάριό του από ένα γιαπωνέζικο μύθο: τρεις σοφοί πίθηκοι, που ο καθένας κλείνει με τα χέρια του ένα μέρος του προσώπου του. Τα μάτια για να μη βλέπει, τα αυτιά για να μην ακούει και το στόμα για να μη μιλάει. Έτσι συμβαίνει και στην οικογένεια της ιστορίας μας, όπου τα μικρά μυστικά εξελίσσονται σε μεγάλα ψέματα, όμως όλοι αρνούνται να το παραδεχτούν. Κανένα μέλος δεν ανοίγεται καθαρά στην αλήθεια για να μείνει η οικογένεια ενωμένη. Όμως παίζοντας τους τρεις πιθήκους ακυρώνεται η αλήθεια και η ύπαρξή της;
Όλα ξεκινούν με κάποια ψέμματα των μελών της οικογενείας που ήταν μυστικά καλά κρυμμένα, και που βγαίνοντας στη φόρα μοιραία θα φέρουν τη σύγκρουση ανάμεσά τους. Και δεν είναι μικρά, αθώα ψεματάκια. Είναι μεγάλα, ένοχα μυστικά που κάθε μέλος της οικογένειας έκρυβε σαν θησαυρό μέσα του και που όλοι ήξεραν ότι πιθανή εμφάνισή τους θα προκαλούσε μεγάλες διαταραχές στις σχέσεις της οικογένειας. Κάτι που διαγραφόταν ως αναπόφευκτο και που τελικά θα οδηγηθούμε εκεί, παρατηρώντας τις πρώτες αντιδράσεις, μέχρι την οριστική ρήξη...
Μεγάλος εικονοκλάστης ο Τούρκος, το αποδεικνύει και εδώ με έξοχα πλάνα. Ότι να πούμε για την πολυσημία της εικόνας του Τζεϊλάν είναι πραγματικό λίγο.
Και παράλληλα προχωράει σε μια ανάλυση της ανθρώπινης ψυχής, βουτώντας στα άδυτα της οικογένειας και προσπαθώντας να μελετήσει την ψυχική σύνθεση του Πατέρα, της Μητέρας και του Γιού. Ουδείς εκ των οποίων δεν προσπαθεί να κάνει κάτι για να αλλάξει την κατάσταση. Ανήμποροι ή ανίκανοι, όλοι τους, περιμένουν άπραγοι μια θεαματική, ως δια μαγείας αλλαγή, που θα επαναφέρει τα πράγματα στη θέση τους. Μια μάταιη ελπίδα ότι όλα θα φτιάξουν από μόνα τους.
Και ο Τούρκος σκηνοθέτης καταγράφει το αίσθημα ενοχής που κατακλύζει άπαντες, χρησιμοποιώντας λεπτό χιούμορ, διαλόγους μόνο όταν είναι απαραίτητοι, ως εκτούτου μεγάλης διάρκειας "μουγγές" σεκάνς, με τη σιωπή να παίζει το δικό της όμορφο ρόλο. Και τα συναισθήματα που κατακλύζουν τους πρωταγωνιστές, έντονα συναισθήματα όπως η ενοχή, ο θυμός, οι τύψεις, η απώλεια, η ελπίδα πλημμυρίζουν την οθόνη μας.
Όλα αυτά τα στοιχεία που συνέθεσαν την εικαστική δύναμη των "Πιθήκων" έδωσαν στο Τζεϊλάν το βραβείο σκηνοθεσία στις Κάννες, ενώ προτάθηκε και για το Χρυσό Φοίνικα. Καθόλου τυχαία!
Βαθμολογία: 8/10
Συμφωνώ με όσα λες, κάθε του πλάνο είναι άψογο, σαν πίνακας ζωγραφικης αλλά είναι και λίγο αυτάρεσκος έτσι δεν είναι; αφήνει μερικά πλάνα σαν να λέει "τι έφτιαξα ο άνθρωπος;"
ΑπάντησηΔιαγραφήΔε διαφωνω σε αυτο που λες, χωρις ομως απ' την αλλη, αυτο να ειναι κατι το μεμπτο, το οποιο να μειωνει την αξια και της ταινιας και του σκηνοθετη!
ΑπάντησηΔιαγραφήΝαι σίγουρα το παραθέτω πιο πολύ ως χαρακτηριστικό χωρίς να είναι απαραίτητα θετικό ή αρνητικό. Αν και υπάρχει και αντίλογος. Ας καταχραστώ λίγο από το χώρο σου για να εξηγηθώ:
ΑπάντησηΔιαγραφήΠέρυσι στο φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης είχα παρακολουθήσει ένα masterclass του Μάνου Ζαχαρία (σπουδαίος δάσκαλος μεγαλούργησε στη Ρωσία ως Manos Zacharias). Πάνω στην κουβέντα για μία συγκεκριμένη σκηνή μίας ταινίας του, ένας συνομιλητής από το πάνελ του είπε "Ρε Μάνο τέτοιο εκπληκτικό πλάνο γιατί δεν το κρατούσες μερικά δευτερόλεπτα παραπάνω και το κόβεις αμέσως;" και η απάντηση "Μα αυτό θα ήταν φλυαρία και στον κινηματογράφο δεν χωράει φλυαρία".
Τι θέλω να πω: μου αρέσουν πάρα πάρα πολύ τέτοια πλάνα όπως του Ceylan ή και άλλων όπως Αγγελόπουλος κτλ αλλά καμιά φορά ίσως πρέπει να υπάρχει και λίγη μετριοπάθεια
Σαφες αυτο που λες φιλε, δεκτο φυσικα και ενιοτε ευστοχο. Οντως η υπερβολη δεν κανει καλο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτου Αγγελοπουλου για παραδειγμα μιας και τον αναφερεις, φαινεται η υπερβολη περισσοτερο αφου ο αθεοφοβος εκανε 3ωρες ταινιες! Παντως εγω προσωπικα αναπολω το σινεμα του Αγγελοπουλου οταν βλεπω τις μπουρδες που βγαζουμε τα τελευταια χρονια και την κατρακυλα του ελληνικου κινηματογραφου. Και διχως ντροπη θα πω ευθαρσως οτι σημερα, δεν εχουμε ουτε Τζεϊλαν ουτε Ακιν!
Μονο τους ξυπνιους ξερουμε να κανουμε.. Πολυ καλυτεροι οι Τουρκοι σημερα -τονιζω το σημερα-.