Russkiy kovcheg (Russian Ark), Aleksandr Sokurov, 2002

Η "Ρώσικη Κιβωτός" ή "Russian Ark", όπως είναι ο διεθνώς αναγνωρισμένος τίτλος (Russian: Русский ковчег) είναι μία πάρα πολύ σπουδαία ταινία, από την Ρωσία και τον σημαντικό Ρώσο σκηνοθέτη, Alexander Sokurov (Mother and Son, Father and Son, The Sun, Alexandra). 

Χρειάστηκαν μήνες προετοιμασίας και προβών και το φιλμ γυρίστηκε σε μια και μοναδική μέρα, με μια και μοναδική λήψη! Απίστευτο, μοναδικό, αξεπέραστο επίτευγμα!

 

Η υπόθεση:

Ένας αφηγητής, τον οποίο δεν βλέπουμε ποτέ, συναντιέται κατά παράδοξο τρόπο με ένα Γάλλο διπλωμάτη του 18ου αιώνα και διασχίζουν μαζί το Μουσείο του Ερμιτάζ, δηλαδή τα πάλαι ποτέ Χειμερινά Ανάκτορα της Πετρούπολης, στις αίθουσες του οποίου αναβιώνουν 300 χρόνια ρωσικής Ιστορίας, από τον Μέγα Πέτρο μέχρι την πτώση της δυναστείας των Ρομανόφ. Στοχασμός πάνω στη μνήμη, το χρόνο, την Ιστορία και τη σχέση της Ρωσίας με την Ευρώπη κατά την τσαρική περίοδο.

Ένα και μοναδικό πλάνο 95 λεπτών χωρίς διακοπή και χωρίς μοντάζ είναι η "Ρωσική Κιβωτός". Κάτι τέτοιο έγινε δυνατόν με χρήση των πιο σύγχρονων τεχνολογικών μέσων μετά από μήνες προετοιμασίας και τη συνδρομή 867 ηθοποιών και περισσοτέρων των 1000 κομπάρσων! 

Αναρίθμητα είναι τα κοστούμια της εποχής, ενώ η πανέμορφη φωτογραφία οφείλεται στον διευθυντή φωτογραφίας Tilman Buttner, γνωστό από το «Τρέξε, Λόλα, Τρέξε».

Πέρα όμως απ' τα τεχνικά - τεχνολογικά μέσα που χρησιμοποιεί ο σπουδαίος Ρώσος κινηματογραφιστής και με τα οποία σημειώνει αυτό το τεράστιο επίτευγμα, ο Sokurov μας προσφέρει μια εκπληκτική, ονειρεμένη ξενάγηση στο πασίγνωστο, ξακουστό Ερμιτάζ της Αγίας Πετρούπολης, το μεγαλύτερο και ένα από τα παλαιότερα μουσεία στον κόσμο. Στο Ερμιτάζ φιλοξενούνται έργα των Λεονάρντο ντα Βίντσι, Ογκίστ Ροντέν, Πάμπλο Πικάσο, Ανρί Ματίς, Πολ Γκογκέν, Πολ Σεζάν, Κλοντ Μονέ, Ρέμπραντ και άλλων (ο συνολικός αριθμός των έργων που ανήκουν στις συλλογές του Ερμιτάζ ξεπερνούν τα 3.000.000!).

Πέρα απ' τους πίνακες, ο Sokurov μας προσφέρει και μια γρήγορη περιγραφή των σημαντικοτέρων στιγμών της μεγάλης ιστορίας της Ρωσίας. Άρρηκτα δεμένος με τη ρώσικη παράδοση ο σκηνοθέτης, γνήσιος συνεχιστής του Αντρέι Ταρκόφσκι (υπήρξε άλλωστε και προστατευόμενος του κορυφαίου Ρώσου κινηματογραφιστή), μας χαρίζει πανέμορφες εικόνες και παράλληλα αποτυπώνει σε αυτές τη δική του προσωπική ματιά πάνω στην Ιστορία, την Ανθρωπότητα, τον πολιτισμό, τη ζωή και το θάνατο. Κάτι που βέβαια κάνει σε κάθε ταινία του και αποτελεί κύριο στοιχείο της γκάμας του έργου του.

Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το έργο του Ρώσου σκηνοθέτη, στο σύνολό του, όπως και αυτό άλλων μεγάλων συναδέλφων ομότεχνων του (Ταρκόφσκι, Μιτζογκούτσι, Κουροσάβα, Αγγελόπουλος μεταξύ άλλων), αναφέρεται σε ολόκληρη την πολιτιστική και πολιτισμική ιστορία της πατρίδας του, δίχως να φαίνονται σημάδια της παραμικρής κινηματογραφικής σχολής ή οποιουδήποτε εποχικού ρεύματος. Αντίθετα, στο σύνολό της, επαφίεται στο μεγαλείο του δημιουργού της. Πολύ απλά, εντάσσεται στην κατηγορία "ταινία-δημιουργού".

 * Η παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας έγινε στο φεστιβάλ Κανών 2002 για να ακολουθήσει ένα μπαράζ συμμετοχών στα μεγαλύτερα διεθνή φεστιβάλ. Είναι μια συμπαραγωγή του Μουσείου Ερμιτάζ με την υποστήριξη του Ρωσικού Υπουργείου Πολιτισμού. Ο Μartin Scorsese, στήριξε από την αρχή το όραμα του Sokurov μετέχοντας ως εκτελεστής παραγωγός. 

Ένα πρωτοφανές κινηματογραφικό επίτευγμα, μια Κιβωτός Ιστορίας, Μνήμης, Πολιτισμού.

"Ο Σοκούροφ σπάει τους κανόνες σε κάθε επίπεδο. Κάθε έργο του είναι απρόσμενα γοητευτικό", έχει πει ο μεγάλος Σουηδός κινηματογραφιστής, Ίνγκμαρ Μπέργκμαν.

Από πολλούς θεωρήθηκε το πρώτο αυθεντικό αριστούργημα του 21ου αιώνα.  Και φυσικά έτσι ακριβώς είναι!

Βαθμολογία: 9,5/10