In this World, Michael Winterbottom, 2002

 "Στα σύνορα του κόσμου" είναι ο ελληνικός τίτλος αυτού του σημαντικού και πολυβραβευμένου ντοκουμενταρίστικου φιλμ από την Αγγλία και τον εξαιρετικό σκηνοθέτη Michael Winterbottom (24-hour Party People, Welcome To Sarajevo, The Road to Guantanamo).

 Μία υπέροχη ταινία που δεν είναι ακριβώς ταινία. Ένα ωραίο ντοκιμαντέρ που δεν είναι ακριβώς ντοκιμαντέρ...
  Ουσιαστικά πρόκειται για μία ταινία γυρισμένη με ντοκουμενταρίστικο ύφος, με την οποία ο σπουδαίος Βρετανός κινηματογραφιστής μας παρουσιάζει επακριβώς την κατάσταση των απανταχού προσφύγων σε παγκόσμιο επίπεδο, του σήμερα (το φιλμ γυρίστηκε το 2002).

 Η υπόθεση:
 Ο ορφανός Αφγανός Τζαμάλ και ο ξάδελφός του, Εναγιατουλάχ, που ζουν σε ένα στρατόπεδο προσφύγων του Πακιστάν και προσβλέπουν σε ένα καλύτερο μέλλον, παίρνουν τη μεγάλη απόφαση να φτάσουν οδικώς στο Λονδίνο! Ένα μακρύ ταξίδι, με χιλιάδες κινδύνου αρχίζει, από το Ιράν, την ορεινή περιοχή των Κούρδων και συνεχίζεται στα βάθη της Τουρκίας, στα ίχνη του παλιού, θρυλικού 'δρόμου του μεταξιού'. Από την Κωνσταντινούπολη, στοιβαγμένοι μαζί με άλλους απελπισμένους πρόσφυγες σε μια νταλίκα, επί 40 ώρες, φτάνουν στην Ιταλία, μετά στην κατασκήνωση μεταναστών στη Γαλλία και τελικά, στον πολυπόθητο προορισμό τους, την Αγγλία. Ένα βασανιστικό οδοιπορικό, ένα συνοθύλευμα ανθρώπων, τραυματικών εμπειριών και προσωπικών τραγωδιών, από το οποίο όμως, ο ένας μόνο από τους δυο θα επιβιώσει..

 Δύο ξαδέρφια λοιπόν ξεκινούν για το μακρινό ταξίδι προς την "Δύση". Από το Ιράν για την Αγγλία με σκοπό, τι άλλο; "Μία καλύτερη ζωή". Ή καλύτερα, μία ανθρώπινη ζωή. Ο μικρότερος εκ των δύο θέλει να σπουδάσει στο Λονδίνο, ενώ ο μεγάλος να βρει μία αξιοπρεπή δουλειά που θα του προσφέρει ένα σταθερό εισόδημα.
 Το ταξίδι θα ξεκινήσει. Αλλά είναι πολύ μεγάλο, πολύ δύσκολο, μία πραγματικά σκληρή δοκιμασία επιβίωσης. Οι δύο"ήρωες" περνούν από αμέτρητα εμπόδια, μετακινούνται με διάφορα μεταφορικά μέσα, από φορτηγά μέχρι κοντέινερ, ενώ γίνονται μπαλάκι στα χέρια των αδηφάγων εκμεταλλευτών / διαμεσολαβητών που φυσικά τους ξεγελούν, τους κοροϊδεύουν, τους παίρνουν τα λεφτά και τα ρούχα τους. Η προοπική ωστόσο του υψίστου αγαθού, της ελευθερίας, είναι αυτή που κρατάει ζωντανούς τους πρωταγωνιστές. Για πόσο όμως ακόμη;

 Ο Winterbottom συνεργάζεται αποκλειστικά με ερασιτέχνες. Το πρωταγωνιστικό δίδυμο, οι Jamal Udin Torabi και Enayatullah Jumaudin, είναι αληθινά πρόσωπα (ακόμη και τα ονόματα έμειναν τα ίδια) που έζησαν το ταξίδι αυτό ακριβώς όπως θα μας το παρουσιάσει ο Βρετανός σκηνοθέτης.
 Ήταν ο βομβαρδισμός στο Αφγανιστάν το 2001 που είχε ωθήσει, είχε αναγκάσει πάρα πολλούς ανθρώπους να μεταναστεύσουν, να αναζητήσουν μία καλύτερη τύχη. Από το τραγικό εκείνο γεγονός, προσφυγικά κύμματα κάθε χρόνο εγκαταλείπουν τις πατρίδες τους με την ελπίδα ότι θα βρεθούν κάπου καλύτερα. Κάπου που θα μπορούν να κοιμούνται και να τρώνε ένα κομμάτι ψωμί...
 Και οι καταστάσεις είναι πολύ πιο δραματικές από τον βαθμό που μου δίνεται η δυνατότητα να περιγράψω από εδώ, είναι ακόμη χειρότερες από την οπτική που αποσπά η κάμερα του Ουίντερμποτομ...

 Ο οποίος Ουίντερμποτομ, με την ψηφιακή κάμερα διαρκώς στο χέρι, "αγκαλιάζει" τους πρωταγωνιστές του (αυτός είναι και ο στόχος του απ' την αρχή) ενώ δεν παραλείπει να τονίζει με την κάθε ευκαιρία όλα εκείνα τα μουντά, βραχώδη, γυμνά και άγρια τοπία που διασχίζουν οι πρόσφυγες στο περίφημο ταξίδι τους. Με απλή καταγραφή και δίχως να εκμαιεύει την συγκίνηση, ο Άγγλος σκηνοθέτης περνάει σε αρκετά ικανοποιητικό βαθμό τα μηνύματα που επιθυμεί, και που φυσικά δεν είναι άλλα από το να δείξει την σημερινή κατάσταση, τα βάσανα και την μοίρα των προσφύγων που εγκαταλείποντας τις καταδικασμένες πατρίδες τους αναζητούν, στην πλειονότητα τους μάταια όπως αποδεικνύετει από τους αριθμούς, μία "καλύτερη ζωή".
 Και επίσης, μας υπενθυμίζει την ύπαρξη ενός ολότελα κοινωνικού φαινομένου που θα έπρεπε να μας απασχολεί όλους, αλλά που ως φαίνεται, δυστυχώς ακόμη και στις μέρες μας, πολλοί εξ ημών εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε επιφανειακά, αν όχι να γυρίζουμε την πλάτη επιδεικτικά...

 Η ταινία κέρδισε την Χρυσή Αρκούδα στο Φεστιβάλ του Βερολίνου. Άλλα πέτυχε κάτι πολύ μεγαλύτερο. Κατάφερε μέσα από ένα συγκλονιστικό, βαθιά αντιρατσιστικό documentary - road movie να καταγράψει με τρομακτικό ρεαλισμό έναν άνισο και εξ αρχής χαμένο αγώνα για την επιβίωση και την προ πολλού επανάκτηση της χαμένης αξιοπρέπειας.

 Γιατί δεν πρέπει ουδέποτε να ξεχνάμε. Όλα αυτά που μας δίχνει ο Michael Winterbottom συμβαίνουν. Και συμβαίνουν In this World...

 Βαθμολογία: 8/10