Il Sorpasso, Dino Risi, 1962

 "Il Sorpasso", από τον πολύ σπουδαίο Ιταλό σκηνοθέτη, Dino Risi. Με ειδικότητα στην κωμωδία, ο Risi κάνει μία ασπρόμαυρη, κωμική ταινία, τον "Φανφαρόνο" όπως αποδόθηκε στα ελληνικά, το 1962, που αποτελεί μια απ' τις καλύτερες δουλειές του ενώ φυσικά μετά από τόσα χρόνια η ταινία θεωρείται κλασική.

 "Il Sorpasso" στα ελληνικά σημαίνει "το προσπέρασμα" και φυσικά ο τίτλος παραπέμπει στην σεκάνς του φινάλε, όπου ένα προσπέρασμα θα σταθεί αιτία για την τραγική κατάληξη μίας καθόλα κωμικής πορείας των ηρώων μας. Αντίθετα, ο ελληνικός τίτλος "Ο Φανφαρόνος" αναφέρεται στον χαρακτήρα του κεντρικού ήρωα Μπρούνο, που υποδύεται ο αξέχαστος Vittorio Gassman.

 Η υπόθεση της ταινίας:

Tον Δεκαπενταύγουστο στην έρημη Pώμη, ο 40χρονος Mπρούνο συναντά τον νεαρό και ντροπαλό Pομπέρτο και τον παρασύρει σε μια απρόσμενη περιπλάνηση. Tο βράδυ κοιμούνται στο παραθαλάσσιο σπίτι όπου παραθερίζουν η πρώην σύζυγος του Mπρούνο και η κόρη τους. Tην άλλη μέρα ο Mπρούνο συνοδεύει τον Pομπέρτο στο πατρικό του σπίτι στην εξοχή, όπου σαγηνεύει τη θεία του. Mετά απ’ αυτό ξεκινούν για να βρουν την κοπέλα με την οποία ο Pομπέρτο είναι κρυφά ερωτευμένος, όταν ξαφνικά σε μια προσπέραση η Lancia Aurelia φεύγει από το δρόμο... Mε έναν ρυθμό φρενήρη, που ορίζεται από την κίνηση του αυτοκινήτου, και με το χρόνο συμπυκνωμένο στη διάρκεια ενός weekend, ο Dino Risi εναλλάσσει με φυσικότητα, στιγμές χαράς, μελαγχολίας και κωμικών εκρήξεων, κρατώντας για το τέλος τη βαριά σκιά του τραγικού. 

 Ο Dino Risi λοιπόν σκηνοθετεί, σε σενάριο που συνυπογράφει ο ίδιος μαζί με τους Ruggero Maccari και Ettore Scola. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο, ο αξέχαστος και πολύ σπουδαίος ηθοποιός Vittorio Gassman σε μία ξέφρενη ερμηνεία, ενώ στο πλευρό του, καλές ερμηνείες δίνουν και οι Jean-Luis Trintignant (στα πρώτα του βήματα!) και η Catherine Spaak. 

 Ο "φανφαρόνος" Gassman λοιπόν, ένας τύπος που σφίζει από ζωή, άνετος, μοντέρνος, εξωστρεφής, κοινωνικότατος, γυναικάς, φιγουρατζής, γλεντζές με τα όλα του!

 Αλλά παράλληλα ανεύθυνος, επιπόλαιος, που κάνει πανάκριβη ζωή και την ίδια στιγμή ζει με δανεικά από δω κι από κει και που σκίζεται για να βοηθήσει τους φίλους του (κι ας τους ξέρει για λίγες ώρες όπως συμβαίνει με τον Trintignant) και την ίδια στιγμή τους παρατάει στα κρύα του λουτρού για να συνεχίσει μόνος του την πορεία του...

 Οι δύο αυτοί διαφορετικοί χαρακτήρες του Μπρούνο είναι και η αιτία που ο θεατής αλλάζει πολλάκις τα συναισθήματα του απέναντι του. Με ορισμένα πράγματα που κάνει ή λέει τον συμπαθείς στη στιγμή, αλλά άλλοτε πάλι, κυρίως στις σχέσεις του με τους "φίλους" του και την οικογένεια του, οι επιπόλαιες και απαράδεκτες ενέργειες του σε κάνουν να τον... σιχαθείς! 

 Ωστόσο, μάλλον συμπαθής είναι συνολικά, αφού αν μη τι άλλο είναι ειλικρινής, αυθεντικός...

 Επίσης έχει λατρεία με τα γρήγορα αυτοκίνητα, με μία Lancia Aurelia I24 να κλέβει την παράσταση και φυσικά... τη ζωή του στο τέλος...

 Ο φανφαρόνος λοιπόν, θα γνωρίσει τυχαία το νέο του φίλο, Ρομπέρτο. Ο οποίος έχει ακριβώς τον αντίθετο χαρακτήρα με εκείνον. Είναι φοιτητής της νομικής και έχει το νου του μόνο στα βιβλία και στις εξετάσεις του. Είναι συνεσταλμένος, εσωστρεφής, δεν έχει τις γνωριμίες του Μπρούνο, δεν πολυβγαίνει έξω... 

 Ο Μπρούνο σχεδόν... με τη βία θα τον βγάλει απ' το σπίτι και μαζί θα περάσουν τα επόμενα δύο εικοσιτετράωρα. Στην αρχή τα πράγματα δείχνουν ότι ο Trintignant ακολουθεί τους ξέφρενους ρυθμούς του Gassman. Και μάλιστα σιγά σιγά του αρέσει ο νέος του φίλος και η διαφορετική από τα δικά του δεδομένα ζωή που κάνει, ενώ θα φτάσει στο σημείο να τον θαυμάζει!

 Όμως στην πορεία θα αποκαλυφθεί πως "ότι λάμπει δεν είναι χρυσός". Ο Μπρούνο δεν είναι αυτό που δείχνει. Είναι μάλλον ένας μοναχικός άνθρωπος, "άδειος" εσωτερικά, ενώ τόσο ο ίδιος όσο και ο Ρομπέρτο θα τεθούν αντιμέτωποι με αλήθειες και θα φτάσουν στην προσωπική τους ωρίμανση, με τον τρόπο του ο καθένας. Και μαζί θα πάνε μέχρι το μοιραίο τέλος...

 Ένα τρομερό δείγμα από την χρυσή εποχή της Ιταλικής κωμωδίας, μία ταινία δρόμου από τον μέγα Ντίνο Ρίζι, με κωμική αλλά και μελαγχολική ατμόσφαιρα, με προδιαγεγραμμένο τραγικό φινάλε και μία αξέχαστη ερμηνεία από τον Βιτόριο Γκάσμαν.

 Βαθμολογία: 8/10