The Element of Crime, Lars von Trier, 1984

 «Το στοιχείο του Εγκλήματος» ("Forbrydelsens element", ο πρωτότυπος τίτλος), από τη Δανία και το σημαντικό σκηνοθέτη Λαρς φον Τρίερ. Είναι η πρώτη ταινία του Δανού, ενώ αποτελεί και το πρώτο μέρος της «τριλογίας της Ευρώπης», που τη συμπληρώνουν τα «Epidemic», το 1987 και «Europa», το 1991.


 Η υπόθεση της ταινίας:
 Ο Φίσερ, ένας πρώην αστυνομικός, καλείται μετά από 13 χρόνια απουσίας του στο Κάιρο να επιστρέψει στην Ευρώπη για να αναλάβει την εξιχνίαση μιας υπόθεσης. Ο πρώην μέντορας του και συγγραφέας μιας διατριβής με τίτλο «Το στοιχείο του εγκλήματος» τον παρακινεί να ακολουθήσει τις συμβουλές του βιβλίου του. Ο Φίσερ οδηγούμενος από τις θεωρίες του βιβλίου, αναπαριστάνει τα βήματα του βασικού ύποπτου και αρχίζει να χάνει το μυαλό του μέσα στην παραφροσύνη του εγκληματία. Σκοτεινή ταινία που η υπόθεσή της ξετυλίγεται σαν σε όνειρο.

 Πρόκειται για το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Δανού σκηνοθέτη, Λαρς φον Τρίερ, ενός εκ των σημαντικότερων της γενιάς του. Ο Τρίερ, που στη χώρα μας έγινε γνωστός περισσότερο από το εικαστικά άρτιο αλλά συναισθηματικά βίαιο «Δαμάζοντας τα Κύματα», το βραβευμένο με το Χρυσό Φοίνικα των Καννών, «Χορεύοντας στο Σκοτάδι» και φυσικά το αριστουργηματικό, θεατρικών καταβολών «Dogville», παρά με την πρώτη τριλογία του, πρώτο κομμάτι της οποίας, αποτελεί το «Το στοιχείο του Εγκλήματος».

 «Το στοιχείο του εγκλήματος» είναι η ιστορία του ντετέκτιβ Φίσερ, που επιστρέφει σε μια φουτουριστική, αγνώριστη Ευρώπη (Αγγλία) μετά από μακρόχρονη εξορία στο Κάιρο. Θα κληθεί να διαλευκάνει μια σειρά κτηνωδών φόνων παιδιών. Εφαρμόζει τις θεωρίες του αφεντικού του, που βασίζονται στην ταύτιση του αστυνόμου με τον εγκληματία. Υποπτεύεται τον Χάρι Γκρέι, κάποιον άνδρα που μπορεί και να έχει πεθάνει, και σιγά-σιγά, βυθίζεται σε ένα κόσμο αινιγμάτων, παραισθήσεων και διαδοχικών γεγονότων που τον φέρνουν όλο και πιο κοντά στην λογική του εγκληματία. Συναντά μια παράξενη εξωτική αισθησιακή καλλονή που δείχνει να έχει κάποια σχέση με τους φόνους. Ο Φίσερ, θα πλησιάσει ακόμα περισσότερο στην φοβερή αλήθεια πίσω από τα εγκλήματα, ζώντας μια κατάσταση συνεχούς κινδύνου και συγκρουόμενων στοιχείων, όπου οι πάντες, μέχρι και ο εαυτός του, είναι ύποπτοι. Τα όρια πραγματικότητας και παραίσθησης είναι πια πολύ ασαφή.

Είδος	Ευρωπαϊκός Κινηματογράφος, Θρίλερ Αγωνίας
Γλώσσα	Δανέζικα
Εικόνα	4:3
Ήχος	Dolby Digital, Stereo
Υπότιτλοι
Extras

 Ο Δανός δημιουργεί και (μας) παρουσιάζει μία ταινία, η οποία εκ πρώτης ματιάς δυσανασχετεί το θεατή, καθώς σκοπίμως είναι κατασκότεινη και απόμακρη της γενικής κινηματογραφικής αισθητικής (πολύ εξεζητημένη), με βαριά, «καφκική» ατμόσφαιρα, σε σημείο που δεν την καθιστά ευχάριστη προς θέαση και ιδιαίτερα νοσηρή.
 Όμως παράλληλα, κάνει ένα εκπληκτικό νέο-νουάρ, εμπνευσμένο από το γερμανικό εξπρεσιονισμό, διαποτισμένο με φουτουριστικά και σουρεαλιστικά στοιχεία, θαρρείς βγαλμένα από κάποιο όνειρο και μας δίνει μία Ευρώπη σε νάρκη, αποπνικτική, παρακμιακή, που ασφυκτιά και βρίσκεται σε πραγματική αποσύνθεση.

 Η σκηνοθεσία του Τρίερ είναι εκπληκτική, με τον τρομερό Δανό να αφήνει πολλές υποσχέσεις, από το πρώτο κιόλας, φιλμ του. Τα πλάνα εξαιρετικά, η σέπια εκπληκτική, η ατμόσφαιρα επιτηδευμένα βαριά, οι ρυθμοί υπνωτικοί, ενώ το τελικό αποτέλεσμα σου γεννά έναν κυκεώνα (συν)αισθημάτων, που δεν σου επιτρέπουν να ξεχάσεις, εύκολα, την ταινία.

 Σα μοναδικό αρνητικό (η επιτηδευμένη, εξεζητημένη σκηνοθεσία ίσως επίσης, δεν αρέσει σε ορισμένους) θα έβαζα το γεγονός, ότι το φιλμ είναι αγγλόφωνο. Μάλλον δεν ταιριάζει στο στυλ του Δανού.

 Το κινηματογραφικό ντεμπούτο του Λαρς Φον Τρίερ, μια παραισθητική νουάρ αλληγορία για τη βρισκόμενη σε αποσύνθεση Ευρώπη. Ένα όνειρο που εξελίσσεται στον απόλυτο, καφκικό εφιάλτη. Ένα πειραματικό φιλμ, που καθιέρωσε το δημιουργό του, ως ένα σημαντικό σύγχρονο σκηνοθέτη. Πολύ δυνατό!

 Βαθμολογία: 7,5/10