El Laberinto del Fauno, Guillermo del Toro, 2007

 «Ο Λαβύρινθος του Πάνα» («The Pan's Labyrinth»), ένα πολύ όμορφο παραμύθι για ενήλικους από τον Μεξικανό Guillermo del Toro και το 2007, με το οποίο ο λάτρης του φανταστικού ολοκληρώνει την άτυπη "σκοτεινή τριλογία" του, μετά τα «The Devil's Backbone» και «Cronos».

 Η υπόθεση της ταινίας:
 Ισπανία, 1944: το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου. Η Κάρμεν, που πρόσφατα ξαναπαντρεύτηκε, μετακομίζει με την κόρη της Οφηλία, στο σπίτι του καινούριου της συζύγου Βιντάλ, λοχαγό στον στρατό του δικτάτορα Φράνκο. Μην μπορώντας να αντέξει εύκολα την καινούρια της ζωή, το νεαρό κορίτσι ψάχνει να βρει καταφύγιο σε έναν μυστηριώδη λαβύρινθο, που ανακαλύπτει δίπλα στο νέο της σπίτι. Ο Πάνας, ο φρουρός του, ένα μαγικό πλάσμα, της αποκαλύπτει ότι είναι η χαμένη από καιρό πριγκίπισσα του μυθικού αυτού βασιλείου. Για να βρει την αλήθεια, η Οφηλία πρέπει να φέρει εις πέρας τρεις επικίνδυνες αποστολές, αποστολές που δεν μοιάζουν σε τίποτα με ό,τι έχει αντιμετωπίσει ως τώρα στη ζωή της.

 Ο Μεξικανός σκηνοθέτης και λάτρης του φανταστικού, Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο, εδώ, στην καλύτερη ίσως δημιουργία του παίρνει μία παραλλαγή της «Αλίκης στη χώρα των Θαυμάτων» και της βάζει για φόντο την σπαραγμένη από τον τρομερό εμφύλιο του '40, Ισπανία. Και για πρώτη φορά ο Ντελ Τόρο ακροβατεί μεταξύ αληθινού και φανταστικού, με τον βίαιο πραγματικό κόσμο από τη μία και τον φανταστικό κόσμο που δημιουργεί η μικρή Οφηλία για να ξεφύγει από την άλλη. Έναν κόσμο όμως που δεν θυμίζει σε τίποτα αντίστοιχους φωτεινούς, χαρούμενους, ονειρεμένους κόσμους που πλάθουν συνήθως τα μικρά παιδιά, αλλά ένα σύμπαν σκοτεινό και βίαιο, που δεν διαφέρει πολύ από τον πραγματικό. Που όμως είναι αισιόδοξος και ελπιδοφόρος.
 Και ο Ντελ Τόρο που υπογράφει και το σενάριο δημιουργεί ένα υπέροχο, φανταστικό σύμπαν γεμάτο σύμβολα και αλληγορίες.

 Μετά το πέρας του Ισπανικού εμφυλίου και στις απαρχές του φασιστικού καθεστώτος του Φράνκο, η Οφηλία, ένα 10χρονο ονειροπόλο κορίτσι ζει με τη μητέρα της, Κάρμεν και τον πατριό της, Βιντάλ, λοχαγό που του έχει ανατεθεί να εξοντώσει τους επαναστάτες και αντιστασιακούς. Μόνη της πια, αφού η μητέρα της έχει συμβιβαστεί με την αυταρχική ζωή του νέου της συζύγου και μη μπορώντας να αντέξει τη νέα της ζωή μέσα στην απορρέουσα πολεμική ατμόσφαιρα "δραπετεύει" δημιουργώντας έναν φανταστικό κόσμο, όπου θα πραγματοποιήσει ένα μαγευτικό ταξίδι προς την προσωπική της λύτρωση από τις ενοχές που κουβαλάει εξαιτίας των αμαρτιών όλων των υπολοίπων. Θα έχει για "οδηγό" της τον φαύνο φύλακα του Λαβυρίνθου (ένα μέρος γεμάτο νεράιδες, Φαύνους και παράξενα τερατόμορφα πλάσματα), τον Πάνα, ένα τέρας. Ο Πάνας προέρχεται από την Ελληνική μυθολογία και τον τραγόμορφο θεό Πάνα, όμως μέσα στην ταινία ουδέποτε αναφέρεται το όνομα "Πάνας" αλλά το "Φαύνος" που προέρχεται από τον ρωμαϊκό πολιτισμό (η «θεότητά» του ενσωματώνει το Ολον στη φύση και στον άνθρωπο - καλό και κακό, χωρίς ηθική ισορροπία. Είναι, στην πραγματικότητα, ένας ουδέτερος χαρακτήρας που μπορεί να προωθήσει τη δημιουργία ή την καταστροφή.).
 Βέβαια το αληθινό τέρας ο Ντελ Τόρο μας το παρουσιάζει στο πρόσωπο του λοχαγού Βιντάλ, που τον υποδύεται εξαιρετικά ο Sergi Lopez. Ένα αληθινό ανθρωπόμορφο τέρας, πολύ πιο τρομακτικό από εκείνα που συναντάει η μικρή ηρωίδα στον Λαβύρινθο του φανταστικού της κόσμου.
  Και εδώ η θέση του σκηνοθέτη είναι ξεκάθαρη. Δεν ωραιοποιεί τον πόλεμο, όπως έχουμε δει να συμβαίνει σε πολλές ταινίες, αλλά παίρνει σαφή θέση κατά του φασισμού και κάθε μορφής καταπίεσης και καταπάτησης και αφήνοντας στην άκρη τις τραγικές και αποδεδειγμένα ολέθριες συνέπειες του εμφυλίου αφήνει ανοιχτή μια χαραμάδα ελπίδας μέσα από το φανταστικό ταξίδι της Οφηλίας. Το οποίο ταξίδι ολοκληρώνεται με το πιθανώς διφορούμενο, απόλυτα ταιριαστό όμως με το κλίμα της ταινίας, φινάλε.
 Η μικρή Ivana Baquero δίνει μία συγκινητική ερμηνεία και ξεχωρίζει μετά από εκείνη του Λόπεζ.

 Τα εφέ που χρησιμοποιεί σε μεγάλο βαθμό ο Ντελ Τόρο, δίχως να πολυνοιάζεται για το αν η ταινία θα ξεφύγει από τα όρια του καλλιτεχνικού σινεμά και θα αγγίξει εκείνα του εμπορικού, είναι εκπληκτικά. Όπως επίσης εκπληκτικά είναι τα σκηνικά και πανέμορφη η σκοτεινή φωτογραφία. Ωστόσο τα μεγάλο ατού της ταινίας είναι τα αλληγορικά και φανταστικά στοιχεία που χρησιμοποιεί ο Μεξικανός δημιουργός, καθώς και το μαγικό πάντρεμα αυτών με τα παιδικά παραμύθια και την Ελληνική μυθολογία μέσα από τις τρεις παράλληλες ιστορίες του.

 Οι συμβολισμοί του Ντελ Τόρο είναι τόσοι πολλοί που δεν αρκούν μερικές αράδες για να αναλυθούν σε ικανοποιητικό βαθμό. Αλλά από την άλλη δε νομίζω ότι είναι αναγκαίο να καταφεύγουμε σε βαθείς αναλύσεις επί αναλύσεων για την "επεξήγηση" μιας ταινίας.

 Η ταινία ήταν υποψήφια για 6 όσκαρ και κατάφερε να κερδίσει τα τρία: Όσκαρ Καλλιτεχνικής διεύθυνσης και σκηνικών (Ευγένιο Καμπαλέρο, Πίλαρ Ρεβουέλτα), Όσκαρ Φωτογραφίας (Τζουλιέρο Ναβάρο), Όσκαρ Μοντάζ (Ντέιβιντ Μάρτιν, Μοντσέ Ριμπέ). Επίσης συνολικά έχει κερδίσει 61 διεθνή βραβεία και ακόμα 56 υποψηφιότητες, με σημαντικότερες εκείνες για την Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ταινίας και τον Φοίνικα στις Κάννες.


 Ένα πανέμορφο παραμύθι, αυστηρά για ενήλικες, μία εντυπωσιακή ταινία, από τις ωραιότερες της περασμένης δεκαετίας.

 Βαθμολογία: 8/10