Ο Θίασος, Θόδωρος Αγγελόπουλος, 1975

 "Ο Θίασος" ή αλλιώς "The Travelling Players" όπως είναι ο διεθνώς γνωστός τίτλος, αποτελεί την πιο αντιπροσωπευτική ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου, του δεύτερου βραβευμένου στις Κάννες Έλληνα σκηνοθέτη με το "Αιωνιότητα και μία μέρα" του 1998, μετά τον Μιχάλη Κακογιάννη και την "Ηλέκτρα" του 1962.
Και που χάρις στον οποίο ο ελληνικός κινηματογράφος απέκτησε διεθνή αναγνώριση. Κατά την άποψή μου πρόκειται σίγουρα για την καλύτερη ταινία του Αγγελόπουλου και ίσως για την σημαντικότερη στιγμή στην ιστορία του κινηματογράφου μας!

Με τον "Θίασο", ο Θόδωρος Αγγελόπουλος μας χαρίζει απλόχερα ένα διπλό μάθημα, ιστορίας και κινηματογράφου, κινηματογράφου και ιστορίας. Εντάσσεται στην «τριλογία της Ιστορίας» του Έλληνα σκηνοθέτη, και αποτελεί το δεύτερο μέρος της, μετά τις "Μέρες του '36" και πριν τους "Κυνηγούς". Ενώ επίσης, ο μύθος των Ατρειδών μεταφέρεται στην νεώτερη μεταπολεμική Ελλάδα στη ζωή ενός θιάσου.

 Η 4(!) ωρών ταινία περιγράφει την πορεία ενός θεατρικού θιάσου από το 1939 έως το 1952. Και παράλληλα, την -πολιτική- ιστορία της Ελλάδας κατά τη διάρκεια των δεκαετιών. Ούτε η υπερβολικά μεγάλη διάρκεια, ούτε και ορισμένες αργές σκηνές δεν μπορούν να μειώσουν στο ελάχιστο αυτό το αριστουργηματικό φιλμ. Ο θεατής αφήνεται στους υπέροχους μουσικοχορευτικοθεατρικούς ρυθμούς του σκηνοθέτη και ειλικρινά δεν καταλαβαίνει το πότε πέρασε η ώρα, παρά μόνον όταν τελειώσει η ταινία!

 Και κατά την περιπλάνησή τους, θα παρακολουθούμε με όμορφο τρόπο να περιπλέκονται οι δικές τους ιστορίες και καταστάσεις με εκείνες που βιώνει η χώρα. Τα μέλη του Θιάσου κάνουν πρόβες από το έργο του Σπυρίδωνα Περεσιάδη «Γκόλφω, η βοσκοπούλα». Παρεπιμπτόντως τα πολυάριθμα μέλη του Θιάσου αποτελούν μέλη μίας και της ίδιας οικογένειας.

 Οι εναλλαγές των εποχών και η σπονδυλωτή απεικόνιση εκπληκτικές. Ξεκινάμε παρακολουθώντας τις τελευταίες μέρες της δικτατορίας Μεταξά (1936-40), τον πόλεμο, την εισβολή των Ιταλών στη συνέχεια, την Γερμανική κατοχή (1940-44), την ιστορική απελευθέρωση, την άφιξη Αμερικανοάγγλων με τις ευλογίες της εξουσίας, τον τρομερό εμφύλιο (1944-52) και την ανάληψη της εξουσίας απ' τη Δεξιά (ναι, υπήρχε "νικητής" στον εμφύλιο όσο κι αν κάποιοι δεν το παραδέχονται ή επιμένουν στην εκδοχή της "ελληνικής καταστροφής").
 Όλα τα γεγονότα αυτά ως φόντο των περιπλανήσεων του Θιάσου, ομορφαίνουν ακόμη περισσότερο τα εντυπωσιακά τοπία ενώ μας θυμίζουν άλλωτε θλιβερά και άλλωτε χαρμόσυνα γεγονότα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.
 Η υπέροχη μουσική ανήκει στον Λουκιανό Κηλαηδόνη.


 Ο Θίασος για μένα αποτελεί ένα αριστούργημα όχι μόνο για τον ελληνικό αλλά και για τον παγκόσμιο κινηματογράφο, όπου συγκαταλέγεται μέσα στις 100 καλύτερες ταινίες από καταβολής του. 
 Όσο για την Ελλάδα, θα τον κατέτασσα μέσα στις 10 σπουδαιότερες ελληνικές ταινίες και μάλιστα θα του έδινα την πρώτη θέση αφού θεωρώ τον "Θίασο" ως το σημαντικότερο φιλμ στην ιστορία του ελληνικού σινεμά. Οι υπόλοιπες εννιά της δεκάδας θα είναι: "Ο Δράκος" του Ν. Κούνδουρου, η "Ευδοκία" του Α. Δαμιανού , η "Στέλλα" του Μ. Κακογιάννη, η "Αναπαράσταση" και πάλι του Θ. Αγγελόπουλου, ενώ θα ακολουθούσαν "Η Κάλπικη Λίρα" του Γ. Τζαβέλλα, "Το Ρεμπέτικο" του Κ. Φέρρη, "Η Εαρινή σύναξις των αγροφυλάκων" του Δ. Αβδελιώδη, η "Γλυκιά Συμμορία" του Ν. Νικολαΐδη και το "Σπιρτόκουτο" του Γ. Οικονομίδη.


 13 βραβεία και διακρίσεις κέρδισε συνολικά ο Θίασος, σημαντικότερα των οποίων:
Βραβείο FIPRESCI στο Φεστιβάλ Καννών, Βραβείο INTERFILM στο Φόρουμ του Βερολίνου, Ειδικό Βραβείο στο Φεστιβάλ της Ταορμίνα, Καλύτερη Ταινία της Χρονιάς στο Φεστιβάλ Βρυξελλών, Βραβείο Καλύτερης Ταινίας της Χρονιάς σύμφωνα με το B.F.I, Μέγα Βραβείο Τεχνών στην Ιαπωνία. Η Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου της Ιταλίας ανακήρυξε τον "Θίασο", Καλύτερη Ταινία της Δεκαετίας 1971-1980, ενώ η Διεθνής Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου τον κατέταξε στην 44η θέση των καλύτερων ταινιών στην Ιστορία του Παγκόσμιου Κινηματογράφου.

 Ίσως η αντικειμενική του αξία να είναι -ελάχιστα- χαμηλότερη, αλλά βάζω στρογγυλό 10 ως φόρο τιμής στον Θόδωρο Αγγελόπουλο, αλλά και για έναν ελληνικό κινηματογράφο που δεν υπάρχει πια..
 Βαθμολογία: 10/10