Der Blaue Engel, Josef von Sternberg, 1930

 «The Blue Angel» ο αγγλικός τίτλος, «Γαλάζιος Άγγελος» ο ελληνικός, αυτής της πολύ σημαντικής ταινίας, του πιο φημισμένου προχιτλερικού φιλμ και ενός εκ των πρώτων του ομιλούντος κινηματογράφου, από τον Αυστριακό σκηνοθέτη Josef von Sternberg, ο οποίος μας συστήνει εδώ έναν μύθο του κινηματογράφου, την Marlene Dietrich.
Ήδη καθιερωμένος στην Αμερική, ο Στέρνμπεργκ αποδέχτηκε μια πρόσκληση της Γερμανικής Εταιρείας Παραγωγής UFA να γυρίσει μια από τις πρώτες ομιλούσες ταινίες του γερμανικού κινηματογράφου, τον «Γαλάζιο Άγγελο». Αναζητώντας τη συμπρωταγωνίστρια της ταινίας, ανακάλυψε ο ίδιος την Ντίντριχ: «Από την πρώτη στιγμή κατάλαβα πως η γυναίκα αυτή θα σημάδευε τη ζωή μου», είχε γράψει ο ίδιος, ο οποίος έγινε ο μέντορας της Ντίντριχ και μαζί γύρισαν 7 ταινίες.

 Η υπόθεση της ταινίας:
 Η ταινία αυτή είναι μια αλληγορία για την πτώση της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, όπου το ηθικό και ψυχολογικό κατρακύλισμα του πρωταγωνιστή της ταινίας, ο οποίος είναι καθηγητής (στυλοβάτης του κοινωνικού κατεστημένου), συνδυάζεται μ' αυτό της Γερμανίας. Με μεγάλη σκληρότητα ο Στέρνμπεργκ παρακολουθεί τον ξεπεσμό του πρωταγωνιστή του. Παρ' όλο που η ταινία αυτή ανέδειξε τη Μάρλεν Ντίτριχ σε μεγάλο αστέρι, η εκπληκτική ερμηνεία του Εμίλ Γιάνιγκς είναι αυτή που ξεχωρίζει στην ταινία, με κορύφωση τη σεκάνς του τέλους.

 Ο «Γαλάζιος Άγγελος» λοιπόν ήταν το πρώτο και μοναδικό φιλμ που γύρισε ο Sternberg στη Γερμανία. Παρά τις προτάσεις που είχε από τους συνεργάτες του, ο Αυστριακός σκηνοθέτης επέμεινε να δώσει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην Marlene Dietrich, με την ιστορία φυσικά να τον δικαιώνει απόλυτα!
 Μπορεί να γεννήθηκε ένας κινηματογραφικός μύθος, ωστόσο ερμηνευτικά στέκεται επάξια δίπλα στην Dietrich ο Emil Jannings, υποδυόμενος τον καθηγητή Ιμανουέλ Ρατ.

 Ο Ιμανουέλ είναι ένας σχολαστικός και συντηρητικός καθηγητής στο πανεπιστήμιο, ο οποίος σε μία προσπάθεια να διαπιστώσει ποιοι από τους μαθητές του συχνάζουν στο καμπαρέ "Γαλάζιος Άγγελος", το επισκέπτεται και γνωρίζει την σαγηνευτική Lola Lola τραγουδίστρια και χορεύτρια. Όμως θα παγιδευτεί από τα θέλγητρα της και εν τέλει θα παραδοθεί στην ακαταμάχητη γοητεία και σεξουαλικότητά της, θα την παντρευτεί και θα διασχίσει μαζί της όλο τον δυσβάσταχτο δρόμο προς την προσωπική εξαθλίωση, την απώλεια και του τελευταίου ίχνους αξιοπρέπειας και αυτοσεβασμού, για να καταλήξει ένα ακόμη πιόνι, μία διαλυμένη και ανήμπορη μαριονέτα στα χέρια της μοιραίας γυναίκας -είναι η πρώτη ταινία που θέτει τον χαρακτήρα της femme fatale στο σινεμά-, ένα ακόμη μέλος του προσωπικού της θιάσου.
 Η δε Lola, στην αρχή θα δείχνει πλήρη αδιαφορία απέναντι στον καθηγητή, θα τον περιφρονεί, σιγά σιγά θα αρχίσει να δείχνει λίγο ενδιαφέρον, θα παίζει μαζί του, θα τον κοροϊδεύει, μέχρι να τον κάνει απόλυτο υποχείριό της και να τον οδηγήσει στην καταστροφή. Πρώτα στον ανθρώπινο εξευτελισμό και εν τέλει στον θάνατο...

 Εκπληκτική είναι και η σκηνοθεσία του Sternberg. Στην μόλις 2η ομιλούσα ταινία του, κάνει χρήση των εκτός σκηνής φυσικών ήχων με σκοπό ένα ακόμη καλύτερο ακουστικό αποτέλεσμα. Επίσης οι χαμηλοί φωτισμοί, οι σκιές, το κιαρόσκουρο (απόδοση των μορφών μέσω μιας ισσοροπημένης αντίθεσης ανάμεσα στο φως και στις σκοτεινές περιοχές. Μία τεχνική, που δημιουργεί αποτελεσματικά μία ψευδαίσθηση του βάθους και του χώρου γύρω από τις κυρίαρχες φιγούρες σε μία σύνθεση), το σκοτεινό περιβάλλον και η κλειστοφοβική ατμόσφαιρα είναι στοιχεία, απομεινάρια θα έλεγα, που χρησιμοποιεί ο σκηνοθέτης από τους δασκάλους του γερμανικού εξπρεσιονισμού.

 Ακόμη, το αυστηρό σχολείο από τη μία και το καμπαρέ από την άλλη συμβολίζουν δύο αρχές, την
τάξη και την αταξία, την καταστολή και την ελευθερία στην επιλογή, αντίστοιχα.

 Ενώ επίσης ο Στέρνμπεργκ θα θέσει και ορισμένα δύσκολα ερωτήματα, όπως εάν ο καθηγητής έχει ευθύνη για την αυτοκαταστροφή του ή όχι, αν δηλαδή ευθύνεται για τις πράξεις και τις επιλογές του, οι οποίες πηγάζουν από την στερημένη σεξουαλικά και συναισθηματικά ζωή του, ή αν είναι άμοιρος των ευθυνών του και ανήμπορος να προβάλει οποιαδήποτε αντίσταση. Και για το εάν η καμπαρετζού είναι τελικά πόρνη ή όχι, εάν φτάνει μέχρι τον γάμο για να κρύψει το πρόσωπο της πόρνης ή επειδή αναγνωρίζει στον δύσμοιρο καθηγητή τον πρώτο άνθρωπο που την σεβάστηκε ως προσωπικότητα...

 Τέλος, η Marlene Dietrich ως Lola Lola τραγουδάει το "Falling in love again" ("Ich bin von Kopf bis Fuss aug Liebe Einestellt") και καθηλώνει τους τότε απανταχού θεατές.

 Βαθμολογία: 8/10