Τετάρτη 1 Ιουνίου 2011

Babel, 2006, Alejandro González Iñárritu


 Ο πολύ σημαντικός και άκρως αναγνωρίσιμος Μεξικανός σκηνοθέτης Alejandro González Iñárritu μαζί με τον εξαιρετικό σεναριογράφο και μόνιμο συνεργάτη του, Guillermo Arriaga αποτελούν ένα εξαιρετικά πετυχημένο κινηματογραφικό δίδυμο. Εδώ (και μετά από το εξαιρετικό "21 Grams"), με τη «Βαβέλ» δημιουργούν ένα εντυπωσιακό μωσαϊκό καταστάσεων, χρωμάτων και πολιτισμών, υποσχόμενοι μία πέρα για πέρα ενδιαφέρουσα κινηματογραφική εμπειρία!
  
 Η υπόθεση της ταινίας:
 Τέσσερις ιστορίες ξετυλίγονται μέσα από ένα κουβάρι καταστάσεων με όχι κατ' ανάγκη ευδιάκριτα σημεία επαφής μεταξύ τους, οι οποίες πραγματεύονται τη δυσκολία συνεννόησης ανάμεσα στους ανθρώπους που έρχονται από διαφορετικούς κόσμους και που οι τροχιές τους τέμνονται τυχαία προκαλώντας τραγωδίες. Μια σύμπτωση φαινομενικά ασήμαντη 'ενώνει' τους πρωταγωνιστές σε μια αφήγηση ιδιαίτερη, μη γραμμική. Το μοτίβο θάνατος - ενοχή επαναλαμβάνεται διαρκώς όπως και η έννοια της ευθραυστότητας της ζωής. Η ταινία  "Babel" είναι καθηλωτική για την απόλυτη γεωμετρία που διακρίνει τη δραματουργία του σεναρίου (Guillermo Arriaga), τη σκηνοθετική ικανότητα του Inarritu, την εντυπωσιακή φωτογραφία, την εξαιρετική ερμηνεία του Brad Pitt και τη μουσική επένδυση εμπνευσμένη από τον Gustavo Alfredo Santaolalla ο οποίος συνοδεύει με απαράμιλλο τρόπο το πολύχρωμο, πολυπολιτισμικό μωσαϊκό της Βαβέλ.

 Οι τέσσερις ιστορίες που ενώνονται εντυπωσιακά για να φτιάξουν το παζλ της σπονδυλωτής Βαβέλ έχουν ως εξής: Μία κωφάλαλη Γιαπωνέζα που δε διατηρεί και τις καλύτερες σχέσεις με τον πατέρα της, αρχίζει να εκβιάζει την πρώτη της ολοκληρωμένη σεξουαλική εμπειρία. Δύο Μαροκινοί ανήλικοι πιάνουν για πρώτη φορά όπλο στα χέρια τους για κυνηγετικούς σκοπούς προς τέρψιν του πατέρα τους. Το όπλο όμως αυτό θα τα οδηγήσει σε ένα μοιραίο συμβάν. Ένας Αμερικανός τουρίστας (Brad Pitt) αγνοώντας τις ενστάσεις της συζύγου του (Cate Blanchett) για την παρουσία τους στο Μαρόκο, θα έχουν ένα ατύχημα που θα θέσει σε θανάσιμο κίνδυνο τη ζωή της γυναίκας. Στο μεταξύ, η Μεξικανή κουβερνάντα των παιδιών του ζεύγους που διαμένει παράνομα στις Η.Π.Α. προκειμένου να παρασταθεί στο γάμο του γιου της στο Μεξικό θα πάρει μαζί της τα παιδιά κρυφά από τους γονείς τους.

 Το όνομα της ταινίας, «Βαβέλ» (παραπέμπει σε μία Βαβέλ πολιτισμών, γλωσσών, κόσμων, νοοτροπιών, εθίμων, ανθρώπων) είναι τόσο «ηχηρό», που ανεβάζει κι άλλο τον πήχη των προσδοκιών, ο οποίος αναμφίβολα είναι ήδη ψηλά από τα σπουδαία ονόματα σε σκηνοθεσία-σενάριο (Iñárritu-Arriaga), cast (Brad Pitt, Cate Blanchett αλλά και Gael Garcia Bernal), μουσική σύνθεση (Gustavo Santaolalla). Στην ερώτηση αν τελικά τα καταφέρνει με το τελικό αποτέλεσμα να δικαιώσει τις προσδοκίες, η απάντηση είναι ότι ακόμη κι αν δεν το κάνει αυτό, αν μη τι άλλο δεν απογοητεύει!

 Να ξεκινήσω όμως από το (μοναδικό ευτυχώς) αρνητικό του κατά τα άλλα υπέροχου φιλμ του Ινιάριτου. Κανείς δε νομίζω να αμφισβητεί τη δυναμική του σεναρίου με τις ιδιαίτερα ξεχωριστές διαφορετικές ιστορίες. Ωστόσο μπορεί η ανάπτυξη της καθεμιάς ξεχωριστά να είναι γοητευτικά δαιδαλώδης, όμως ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η περίφημη "ένωση" αυτών, στην κατάληξη της ταινίας, προϋποθέτει μεγάλη φαντασία από τον θεατή, για να δεχτεί ότι αυτή (η ένωση των ιστοριών) γίνεται με άρτιο τρόπο. Βρήκα σημεία από ορισμένες ιστορίες ιδιαίτερα τραβηγμένα (σχεδόν απίθανα), αν αναλογιστεί κανείς ότι συνδέονται πρόσωπα και καταστάσεις από όλον τον κόσμο(!) και όχι, έστω, από μία ήπειρο (που και πάλι θα γεννούνταν ερωτηματικά, ως προς την νοηματική σαφήνεια της μεταξύ τους σύνδεσης). Για αυτόν το λόγο δε δύναμαι να χαρακτηρίσω ευρηματικό το σενάριο, καθώς ακόμη κι ένα μικρό παιδί με αμέτρητα αποθέματα φαντασίας θα μπορούσε να αναπτύξει κάτι -ανάλογης τρέλας- τόσο δαιδαλώδες.

 Από κει και πέρα, η υπερπαραγωγή αυτή είναι γυρισμένη σε τρεις ηπείρους, ενώ όπως προαναφέρθηκε, το καστ είναι έξοχο, με τον Μπραντ Πιτ να είναι εξαιρετικός, στην πιο ώριμη ερμηνεία της καριέρας του και την Κέιτ Μπλάνσετ πάρα πολύ καλή όπως πάντα.

 Η απώλεια, κάθε μορφής, είναι το κοινό στοιχείο σε όλες τις ιστορίες. Η απώλεια της ζωής, η απώλεια της οικογένειας, η ξενιτιά, το σπάσιμο των ανθρώπινων δεσμών και τέλος, ο θάνατος. Άλλωστε με αυτήν την ταινία ο Ινιάριτου ολοκληρώνει μια άτυπη τριλογία αφιερωμένη στην απώλεια, που εκφράζεται με το θάνατο, το νεκρό χρόνο και την απουσία («Χαμένες αγάπες» και «21 γραμμάρια» οι άλλες δύο).

 Τέλος, η κριτική της «Βαβέλ» μέσω των έμμεσων αλλά σαφέστατων και δυνατών πολιτικών σχολίων έχει τη βάση της στο σύγχρονο δυτικό κόσμο, την υψηλού βαθμού ξενοφοβίας των Αμερικανών, που αποτυπώνεται στις συμπεριφορές τους απέναντι στους τουρίστες, την τρομοκρατία φυσικά, αλλά και τις ταξικές διαφορές, τους κοινωνικούς διαχωρισμούς και αποκλίσεις.

  Η «Βαβέλ» ήταν υποψήφια για 7 Oscar, με κυριότερες υποψηφιότητες αυτές της καλύτερης ταινίας, σκηνοθέτη, σεναρίου και μουσικής, αποσπώντας τελικά το Όσκαρ καλύτερης μουσικής, ενώ είχε και πάμπολλες διακρίσεις σε διάφορα φεστιβάλ, όπου σαφώς ξεχωρίζει ο Χρυσός Φοίνικας των Καννών, καλύτερης σκηνοθεσίας στον Iñárritu.

 Βαθμολογία: 7,5/10

8 σχόλια:

  1. Εδώ Academy!
    Ωραιότατη ταινία,ωραιότατο κειμενάκι.
    Αν καί λίγο άνισο με τις ιστορίες(ξεχωρίζει μακράν η ιστορία με την Adrianna Barazza).
    Αξιος ο Gustavo Santaolalla και το Oscar του κρίμα που στις Κάννες έχασε τον Φοίνικα απο έναν σχεδόν αδιάφορο Ken Loach και αρκέστηκε μόνο στο βραβείο σκηνοθεσίας.
    Είναι άξιο ανάλυσης η εμμονή του σκηνοθέτη με τον θάνατο ετσι?Το απογείωσε και στο Biutiful.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Γεια σου φιλε,
    Ειναι ανισο και λιγο τραβηγμενο. Η μουσικη επενδυση, υπεροχη, συμφωνω.
    Δεν ξερω αν εχει εμμονη, παντως φαινεται να τον απασχολει ο θανατος και η απωλεια γενικοτερα, πολυ εντονα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Και εδώ Hulot!
    Δυστυχώς, μου εμφανίζεται ένα πρόβλημα και δεν μπορώ να γράψω από το λογαριασμό μου. Ίσως, φταίει ότι γράφω και από άλλον υπολογιστή. Τέλος πάντων...
    Καλή ταινία, ένας μελαγχολικός στοχασμός πάνω στην ανθρώπινη μοίρα. Εντυπωσιακή σκηνοθετική άποψη, αλλά το σενάριο δεν με έπεισε.
    Ό Ιναρίτου του "Amores Perros" και του "21 Grams" με ενθουσίασε, αλλά σε αυτή την ταινία, αλλά και στο "Biutiful" είναι φανερή κάποια επανάληψη των γνωστών μοτίβων του σκηνοθέτη. Γύρω από τον θάνατο, τη μοίρα, την απώλεια όπως λέτε κι εσείς. Έχει μέλλον μπροστά του, πάντως, και ελπίζω να ξεφύγει λίγο από τη μανιέρα του.

    Για το "Babel":
    2.5/5 ή 5.5/10

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Γεια σου Μάικ!!!

    Πολύ καλή ανάλυση, όπως πάντα! ;)
    Mπορεί όντως να ήταν λίγο τραβηγμένες οι ιστορίες σε κάποια σημεία όπως παρατηρείς...πάντως εκεί που δένει όλο το παζλ φαίνεται το σεναριογραφικό μεγαλείο του Ιναριτού. Σοκαρίστηκα και ταρακουνήθηκα πολύ από την ταινία. Δεν μπορείς να αποφασίσεις ποια ιστορία είναι ποιο τραγική...Πάντως αν έπρεπε να διαλέξω θα έλεγα αυτή με την νεαρή Γιαπωνέζα...

    Υπέροχοι ο Μπραντ και η Μπλάνσετ. ;)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Εδώ Hulot πάλι!
    Eskli, σ'ευχαριστώ πολύ για την αναφορά σου για την αφεντομουτσουνάρα μου στην ανάρτησή σου "6 πρόσφατες ταινίες". Αλλά, λόγω κάποιων προβλημάτων με το λογαριασμό μου δεν μπόρεσα να σχολιάσω. Γιατί σχολιάζω ως Ανώνυμος.
    Φίλε Mike, συγγνώμη, για την εκμετάλλευση του χώρου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Hulot, ετσι κι αλλιως σε θυμομαστε ακομη ως «ανωνυμο» στα... πρωτα σου βηματα στην μπλογκοσφαιρα :p

    Οι δυο ταινιες που αναφερεις ειναι σαφως οι κορυφαιες του. Κι εγω το ελπιζω, γιατι εχει πολυ ταλεντο :)

    ΥΓ: Χαρα μου να φιλοξενω σχολια φιλων, καμμια εκμεταλλευση :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Γεια σου Eskli, ευχαριστω για την ψηφο επιδοκιμασιας :)

    Ο Μπραντ (μικρο) και η Μπλανσετ (επωνυμο) :p
    Σα μια φιλη μου, που συζηταγαμε τις προαλλες κι ελεγε: Ο Μπραντ και η Τζολι!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Χαχαχαχα, Mike, ωραία παρατήρηση! Μάλλον επειδή αρχίζουν κι τα δύο από Μπ; ;p

    Hulot, παρακαλώ και χαρά μου! ;)

    ΑπάντησηΔιαγραφή