Παρασκευή 15 Μαρτίου 2013

The Bow, Kim Ki-duk, 2005

 

 Λίγο καιρό μετά τα αριστουργηματικά "Spring, Summer, Fall, Winter... and Spring" "3-Iron", με ενδιάμεσα το "Samaritan Girl" ο σπουδαίος νοτιοκορεάτης σκηνοθέτης Kim Ki-duk μας χαρίζει, εν έτει 2005, ακόμη μία ενδιαφέρουσα ταινία, το «Τόξο» (Hwal). Σε σενάριο και σκηνοθεσία Kim Ki-duk, με τους: Yeo-reum Han, Si-jeok Seo, Gook-hwan Jeon, Seong-hwang Jeon.

 Η υπόθεση:
 Δέκα χρόνια μακριά από τον πολιτισμό, πάνω σε μια αγκυροβολημένη μαούνα, στην ανοιχτή θάλασσα, την οποία χρησιμοποιούν οι ερασιτέχνες ψαράδες, βρίσκεται η νεαρή κοπέλα, που ο ηλικιωμένος βαρκάρης περιμάζεψε από την ηλικία των έξι ετών. Όμορφη και συνάμα φιλική με τους κατά καιρούς επισκέπτες του σαπισμένου από την πολυκαιρία σκαριού, έχει εξάψει πολλές φορές την ερωτική τους διάθεση, που όμως σβήνει πάντοτε μπρος στις απειλητικές διαθέσεις του γερο-καπετάνιου, όταν τους σημαδεύει με το αυτοσχέδιο τόξο του. Η μέρα της ενηλικίωσης της μικρής όμως πλησιάζει, μαζί με την στιγμή που ο μαουνιέρης έχει υποσχεθεί πως θα την κάνει γυναίκα του... 

 Στη μέση του πουθενά ή τέλος πάντων της απέραντης θάλασσας σαν... σταγόνα στον ωκεανό βρίσκεται αγκυροβολημένο ένα καΐκι, το οποίο φιλοξενεί το παράξενο ζευγάρι της ταινίας. Δηλαδή έναν 60χρονο άνδρα και ένα 16χρονο κορίτσι, που ζουν μαζί τα τελευταία δέκα χρόνια, από την ημέρα που ο ηλικιωμένος πια βαρκάρης περιμάζεψε το έξη ετών τότε νεαρό κορίτσι. Και που ο οποίος, όντας παθολογικά ερωτευμένος μαζί της περιμένει να γίνει 17 ετών ώστε να μπορεί πλέον να την παντρευτεί. Το καΐκι επισκέπτονται συχνά διάφοροι ψαράδες, οι οποίοι το νοικιάζουν, ενώ παράλληλα απολαμβάνουν την ευγενική φιλοξενία της κοπέλας, την οποία, όπως φαντάζει λογικό, πολιορκούν ερωτικά. Όμως κάθε φορά έρχονται αντιμέτωποι με το... τόξο του γέρου, ο οποίος τους κρατάει μακρυά ενώ ο τελευταίος δεν... κρατιέται έως ότου μπορέσει να πραγματοποιήσει το όνειρό του μέχρι την πραγμάτωση του οποίου φροντίζει, περιποιείται στο έπακρο τη νεαρή σύντροφό του. Στο οποίο όμως θα μπουν, καθώς φαίνεται, ανυπέρβλητα εμπόδια με τον ερχομό στο καΐκι ενός νεαρού...

 Μια ταινία γεμάτη λυρισμό και συμβολισμούς. Από τον ίδιο τον τίτλο (το αγγλικό Bow σημαίνει πέρα από Τόξο και Πλώρη) και τους πρωταγωνιστές δίχως ονόματα (οι ίδιοι αποτελούν σύμβολα του έργου) μέχρι το τόξο πότε σαν όπλο, πότε σα μουσικό όργανο και άλλοτε ως μαντικό εργαλείο, τη βάρκα ως καθρέφτη και το νερό, το οποίο φυσικό διαδραματίζει καθαρτήριο ρόλο και τα διάχυτα ζητήματα που θίγει ο Νοτιοκορεάτης γύρω από τη θρησκεία, τη ζωή, τον έρωτα, τη ζήλια, το αίσθημα ιδιοκτησίας, τα γηρατειά, τη νιότη, την προσωπική ελευθερία και τέλος, την ίδια την Κορέα, η οποία καθρεφτίζεται στο πρόσωπο της νεαρής κοπέλας, έρμαιο των παραδόσεων και της ιστορίας.

 Όλα αυτά δοσμένα με απαράμιλλη τεχνική, από το ιδιαίτερο στιλ του Κιμ Κι-ντουκ, με υπέροχα πλάνα, λυρισμό και πανέμορφες εικόνες (εδώ φυσικά βοηθάει πολύ η φύση, το νερό κι ο ήλιος) όπου η εικαστική πανδαισία του Άνοιξη, Καλοκαίρι, Φθινόπωρο, Χειμώνας... και Άνοιξη συναντάει το πάθος και τη δυναμική του 3-Iron και βεβαίως οικονομία στους διαλόγους, η αισθητή απουσία των οποίων εξυπηρετεί στο έπακρο τη μετάδοση των μηνυμάτων αυτού του ιδιαίτερου νοτιοκορεάτη δημιουργού. Οπωσδήποτε να σημειωθούν οι έξοχες ερμηνείες και ιδιαίτερα της κοπέλας, που είναι έντονα εκφραστική.

 Ακόμη, την εμφάνισή τους κάνουν όλα τα γνώριμα μοτίβα και οι εμμονές του Νοτιοκορεάτη, σε ένα φιλμ που επαναλαμβάνεται συχνά αποτελώντας το μοναδικό αρνητικό του σημείο, καθώς με την εκκωφαντική σιωπή, τη λιτότητα και την ποίησή του δεν μπορεί παρά να σε καθηλώσει και να αφήσει τις αισθήσεις σου να ταξιδέψουν...

 Προσωπικά δε συγκαταλέγω το Τόξο ανάμεσα στα αριστουργήματα του Kim Ki-duk, όμως είναι ακόμη μια βαθιά ποιητική ταινία, ένας υπέροχος πίνακας ζωγραφικής του Νοτιοκορεάτη, μία ιχνογραφία που ακροβατεί μεταξύ μύθου και αλληγορίας.

 Βαθμολογία: 7/10

Δευτέρα 4 Μαρτίου 2013

Antoine et Colette, Francois Truffaut, 1962

 

 Ο έρωτας στα χρόνια της εφηβείας... ανά τον κόσμο μέσα από μία διεθνή, πολυγλωσσική συνεργασία διάφορων δημιουργών. Εδώ, ο Francois Truffaut, «ανοίγει» το σετ των ιστοριών του σπονδυλωτού “L'amour à vingt ans” («Έρωτας στα Είκοσι») με το μεγαλύτερης διάρκειας φιλμάκι (32') ακολουθώντας το alter ego του, Antoine Doinel (Jean-Pierre Leaud) από τα «400 Χτυπήματα» και τις νεανικές περιπέτειες στον εφηβικό έρωτα.

 Η υπόθεση, γνωστή: Η ιστορία ενός δεκαεφτάχρονου ο οποίος ερωτεύεται παράφορα μια κοπέλα, που την είδε σε μια συναυλία.

 Η Γαλλία, η Ιταλία, η Πολωνία, η Δυτική Γερμανία, αλλά και η Ιαπωνία εκπροσωπούνται από τους Francois Truffaut, Renzo Rossellini, Andrzej Wajda, Marcel Ophuls και Shintaro Ishihara, αντίστοιχα και μας παρουσιάζουν διάφορες οπτικές του εφηβικού έρωτα, με κάθε συναίσθημα χαρμολύπης και κάθε ευτυχή ή μη κατάληξη, που αυτός επιφέρει.

 Πρωταγωνιστής ο Antoine Doinel, κινηματογραφικός ήρωας και alter ego του Φρανσουά Τρυφό, ο οποίος παρακολούθησε κινηματογραφικά τον άνθρωπο που τον υποδύθηκε, Jean-Pierre Leaud καθόλη τη νεανική, προεφηβική και εφηβική ηλικία του, μέσα από συνολικά πέντε φιλμ. 
 Το πρώτο ήταν, φυσικά, τα «400 Χτυπήματα», ένα φιλμ πανέμορφο, τρυφερό και ημιαυτογραφικό του σπουδαίου σκηνοθέτη, η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του "ηγέτη" του γαλλικού νέου κύματος, το 1959.
 Ακολούθησε αυτό εδώ τρία χρόνια αργότερα, πριν από τα Baisers volés (1968), Domicile conjugal (1970) και L'amour en fuite (1979), που έκλεισαν την 5άδα.

 Ο Antoine Doinel λοιπόν, εδώ, είναι ένας 17χρονος πιτσιρικάς, ο οποίος ζει μόνος του, καθώς θεωρεί αρκετά σημαντική την ανεξαρτησία του και το να καταφέρνει να κερδίζει από μόνος του τα προς το ζην, δίχως την παραμικρή βοήθεια και την στήριξη άλλων. Αυτό το πετυχαίνει δουλεύοντας σε ένα εργοστάσιο παραγωγής δίσκων βινυλίου. 
 Ακούγοντας τις αγαπημένες του όπερες και γενικά, κλασική μουσική στο πικ απ και περνώντας τον ελεύθερο χρόνο του πότε με τον φίλο του René (τον παιδικό του φίλο στα 400 Χτυπήματα) και πότε σε κινηματογραφικές αίθουσες, μουσικά κοντσέρτα και συναυλίες, ο Αντουάν θα γνωρίσει την Κολέτ (Marie-France Pisier), μια μικροαστή, σχεδόν συνομήλικη κοπέλα την οποία μεμιάς θα ερωτευθεί. Θα κάνει τα πάντα για να ευχαριστεί την ίδια και τους γονείς της. Εκείνη όμως δεν τον βλέπει καθόλου ερωτικά, αντίθετα δείχνει να απολαμβάνει τη φιλία που έχει χτιστεί μεταξύ των γύρω από συζητήσεις, ως επί το πλείστον μουσικού ενδιαφέροντος.

 Ο Αντουάν αδυνατεί ή δε θέλει να αποδεχθεί τις φιλικές προθέσεις της Κολέτ εντείνοντας την ερωτική προσέγγιση έως ότου προσγειωθεί απότομα με την απόρριψη, όταν, σε ένα από τα τραπέζια που του κάνει συχνά η οικογένεια, η Κολέτ θα καλέσει το νέο της φίλο, με τον οποίο θα φύγει μαζί για βραδινή έξοδο, μπροστά στα έκπληκτα μάτια τόσο του Αντουάν όσο και των γονιών της, που σε όλο το διάστημα της γνωριμίας των είναι φιλικοί και ευχάριστοι απέναντί του, ενώ δείχνουν ότι θα ήθελαν να γίνει κάτι μεταξύ των παιδιών.

 Μία ιδιαίτερα όμορφη ματιά του Τρυφό πάνω στον δίχως ανταπόκριση εφηβικό έρωτα.

 Όσο για το “L'amour à vingt ans” συνολικά, που ήταν υποψήφιο για τη Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ του Βερολίνου (1962), για την ιστορία στο φιλμάκι του Rossellini μια σκληρή ερωμένη θέλει τον εραστή της δεμένο με σκοινί. Σε εκείνο του Wajda ένας στρατιώτης γίνεται ήρωας και κερδίζει τον θαυμασμό μιας γυναίκας. Σε αυτό του Ophuls ένας δημοσιογράφος αναγκάζεται να κάνει οικογένεια μετά από ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και τέλος, στου Ishihara ένας εργάτης γίνεται δολοφόνος γυναικών.

 Βαθμολογία: 6,5/10