Σάββατο 31 Οκτωβρίου 2009

4 luni 3 saptamani si 2 zile, Cristian Mungiu, 2007



4 Μήνες, 3 Εβδομάδες και 2 μέρες, είναι ο ελληνικός τίτλος (4 luni, 3 saptamâni si 2 zile ο αυθεντικός) αυτής εδώ της πολύ δυνατής και πολυβραβευμένης Ρουμανικής ταινίας του Κριστιάν Μουντζίου.

Τον ανερχόμενο Ρουμάνο σκηνοθέτη, τον είχαμε γνωρίσει στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα του 43ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, όπου συμμετείχε με την κωμική ταινία Occident (Δύση, 2002). 

Εδώ, με το 4-3-2,  ο Mungiu κάνει μία απλή ταινία, καθώς αναφέρεται σε ένα θέμα -μία παράνομη έκτρωση στη Ρουμανία του δικτάτορα Ceauşescu-, αλλά το αποτέλεσμα τελικά είναι εξαιρετικό, αφού ο έντονος ρεαλισμός κυριαρχεί (πολύ λιτή η ταινία σε εικόνα και ήχο). Ακόμα, ο σκηνοθέτης μέσα από ένα απλό θέμα, θέτει ερωτήματα πάνω στις ανθρώπινες σχέσεις, τις αντοχές, τη φιλία, την υπέρβαση..
Με μία εξιστόριση της οδυνηρής πραγματικότητας, ο σκηνοθέτης θα προσεγγίσει τους ήρωές του με τρομακτικά φυσικό τρόπο, έχοντας ουσιαστικά την κάμερα ως παρατηρητή και μάρτυρα των συγκλονιστικών γεγονότων. Επίσης, η κάμερα, με τα πολλά, συνεχόμενα μονοπλάνα, είναι εκείνη που λειτουργεί ως "εξομολογητής" του ψυχικού κόσμου και των συναισθημάτων των ηρώων του.
Οι δύο βασικές ερμηνείες είναι πολύ δυνατές και ειδικά εκείνη της φίλης της εγκυμονούσας.
Στο πρόσωπο των Otilia και Gabita καθρεφτίζονται τα πρόσωπα χιλιάδων γυναικών του χθες και του σήμερα, που έρχονται αντιμέτωπες με την οποιασδήποτε μορφής αδιαφορία, το σεξισμό, την κοινωνική καταπίεση και κατακραυγή.
Ο Cristian Mungiu αρνείται να πάρει σαφή πολιτική και κοινωνική θέση απέναντι σε πρόσωπα και καταστάσεις. Aποστασιοποιημένος από το θέμα των εκτρώσεων, ακολουθεί με την κάμερα στο χέρι την Otilia, μία νεαρή φοιτήτρια (Anamaria Marinca), η οποία θυσιάζει τα πάντα προκειμένου να βοηθήσει τη συναισθηματικά και ψυχικά ασταθή φίλη της, ώστε να προβεί στη πολυπόθητη έκτρωση, σε μια διαταραγμένη πολιτικά για τη Ρουμανία περίοδο, όπου τέτοιες πράξεις απαγορεύονταν δια νόμου, με συνέπεια να γίνονται στο περιθώριο, παράνομα και με επικίνδυνες μεθόδους.


Η ταινία αξίζει και με το παραπάνω. Θίγει μόλις ένα από τα πάμπολλα προβλήματα που "στοίχειωναν" τη Ρουμανία των τελευταίων χρόνων του Τσαουσέσκου (του δικτάτορα που κατηγορήθηκε για καταστρατήγηση ορισμών όπως: ελευθερία, σοσιαλισμός κ.ά., καθώς και για καταπάτηση ανθρώπινων ελευθεριών). 
Το στόρι ξετυλίγεται κατά τη διάρκεια μίας μέρας: Η πρωταγωνίστρια είναι έγγυος και αποφασίζει με τη βοήθεια της φίλης της (καταπληκτική ερμηνεία) να πάει κόντρα στο φασιστικό νόμο, κάνοντας παράνομη έκτρωση.. 
Και ο Κριστιάν Μουντζίου στήνει ένα υποβλητικό δράμα, άρτια δομημένο, σκοτεινό, γεμάτο ένταση, αγωνία, συμβολισμούς, δίχως να "εκμαιεύει" τη συγκίνηση. Μεγάλο ταλέντο ο Ρουμάνος, καρπώνεται δικαίως με το Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες, αλλά και το βραβείο του καλύτερου Ευρωπαϊκού φιλμ στο Βερολίνο.


Ο σκηνοθέτης της ταινίας Cristian Mungiu στην συνέντευξή τύπου κατά την διάρκεια του Φεστιβάλ Καννών εξηγεί: «Το σενάριο έχει σαν αφετηρία ένα είδος προσωπικής εμπειρίας, την οποία όμως συνήθως δεν μοιραζόμαστε με τους άλλους. Είναι μια ιστορία σχετικά με επιπτώσεις οι οποίες συνήθως δεν συζητιούνται -είναι αθέατες και ωστόσο είναι κάτι κοινό για πολλούς ανθρώπους. Πέρα απ’ όλα είναι μια ιστορία έκτρωσης σε μια εποχή, όταν μια τέτοια πράξη ήταν μια πράξη διαμαρτυρίας ενάντια σ’ ένα καθεστώς που ήθελε να επιβάλλει την τάξη και την πειθαρχία απαγορεύοντας τις αμβλώσεις».
Και συνεχίζει: «Δεν ήθελα να κάνω μια ταινία για τις αμβλώσεις και τον κομμουνισμό. Νομίζω ότι η ταινία πάει πέρα απ’ αυτά. Οι αμβλώσεις είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα της επιρροής που είχε η προπαγάνδα και η εκπαίδευση -αν και εκείνη την εποχή δεν το καταλαβαίναμε. Ο Τσαουσέσκου (σ.τ.μ. ο κομμουνιστής ηγέτης που κυβερνούσε την Ρουμανία εκείνη την εποχή) είχε απαγόρευσει τις αμβλώσεις για να δημιουργηθεί ένα πλήθος ανθρώπων που θα ικανοποιούσαν τις προσδοκίες του κομμουνιστικού κόσμου. Αποτέλεσμα αυτών ήταν τα χρόνια που ακολούθησαν τη δεκαετία του 70 να υπάρχουν 4-5 μεγάλες γενιές, πολύ μεγαλύτερες από τις προηγούμενες. Οι γυναίκες δεν ήταν προετοιμασμένες και γι’ αυτό γεννήθηκαν πολλά παιδιά. Ένα από τα πρώτα σημάδια ελευθερίας στη Ρουμανία μετά την πτώση του κομμουνισμού ήταν να γίνουν οι αμβλώσεις πάλι νόμιμες. Τα πρώτα δύο χρόνια είχαμε σχεδόν ένα εκατομμύριο αμβλώσεις σε μια χώρα 20 εκατομμυρίων.»

Η ταινία τιμήθηκε με τον χρυσό φοίνικα στο φεστιβάλ των Καννών (Ο Mungiu έγινε ο πρώτος ρουμάνος σκηνοθέτης που κερδίζει το «Χρυσό Φοίνικα»), πήρε το βραβείο του καλύτερου Ευρωπαϊκού φιλμ στο Βερολίνο. αλλά και άλλα βραβεία. 
Σίγουρα πρόκειται για την καλύτερη ταινία του 2007. Οπωσδήποτε πρόκειται και για μία από τις σπουδαιότερες ταινίες της δεκαετίας!



Βαθμολογία: 9/10

4 σχόλια:

  1. Καλησπέρα φίλε μου!
    Πολύ μου άρεσε η παρουσίαση σου. Νομίζω πως υποδεικνύεις τα κυριότερα σημεία. Του εξονυχιστικού ρεαλισμού. Του κινηματογραφικού χρόνου. Του νατουραλισμού. Αλλά και την "ιδεολογική" θέση του σεναρίου.

    Μόλις ανακάλυψα το πολύ ενδιαφέρον ιστολόγιο σου!
    Χαίρομαι που ξεκίνησες με αναφορές σε κορυφαίες ταινίες της 7ης!

    Καλή συνέχεια εύχομαι!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλημερα φιλε kioy. Σε ευχαριστω παρα πολυ για τα καλα σου λογια.
    Αν θα ειδες, ειχα (κι εχω ακομη δλδ) ενα αλλο blog αθλητικου περιεχομενου οπου αραια και που εγραφα για ορισμενες ταινιες. Αλλα η αληθεια ειναι οτι... δεν χωρανε ολα μαζι, οποτε ειπα να ανοιξω και αυτο εδω το ιστολογιο και το οποιο θα εχει κατ΄ αποκλειστικοτητα αναρτησεις με κινηματογραφικη θεματολογια.

    Καλη συνεχεια και σε σενα φιλε μου στα ιστολογια σου, μα κυριως στην ομαδικη, ομορφη δουλεια που κανετε στο aueb film club. Παρεπιμπτοντως, συγχαρητηρια για το αφιερωμα στον Roman Polanski!
    Ελπιζω να τα λεμε πιο συχνα απο σημερα.
    Καλη σου μερα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ταινιάρα! Συγκλονιστική! Και η δουλειά του σκηνοθέτη υποδειγματική.
    Αλήθεια το Occident το έχεις δει; είμαι πολύ περίεργος να ακούσω μία άποψη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Οχι φιλε zamuc, δυστυχως δεν ειχα παρεβρεθει στο φεστιβαλ, θυμαμαι ωστοσο τις πολλες συζητησεις για την ταινια, απο τοτε(!) αλλα πολυ περισσοτερο μετα το 4-3-2, που το θυμηθηκαν ακομη περισσοτεροι.
    Πρεπει οντως να ειναι ενδιαφερουσα ταινια, θα ψαξω μηπως τη βρω στο διαδικτυο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή